کهن الگوهای ازدواج

کهن الگوهای ازدواج: توی ازدواجتون چجور آدمی هستین؟

نظریه آرکتایپ یا کهن الگوها از کارل گوستاو یونگ است. او توانست این کهن الگوها را که پیش از این فقط در افسانه‌های یونانی وجود داشتن رو به مبحث روان‌شناسی وارد و از اون برای شناخت شخصیت‌ها استفاده کنه. به گفتۀ یونگ، کهن الگوها همان تمایلات ذاتی انسان هستن که بلافاصله قابل تشخیص بوده و در رفتار او نقشی اساسی دارن.

 وقتی افراد زیر یه سقفی زندگی می‌کنن تازه متوجه میشن کسی که عاشقش هستن چجور آدمیه. اما بیشتر مردم اصل مطلب رو از دست میدن. چون فکر می‌کنن که ازدواج یه مبارزۀ مشترک بین دوطرفه، و باید مثل یه قرارداد دلبستگی و عاشقی با هم حلش کنن.

بیشتر بخوانید: شیفتگی یا دلبستگی چیه و چه فرقی با عشق داره؟

هرچند این مطلب درسته، اما لزوماً اینطوری نیست که وقتی ازدواج کردیم دیگه خودمون رو فراموش کنیم. حتی برعکس، باید بیشتر خوی و خصلت‌هامون رو نشان بدیم. بااین‌حساب خیلی مهمه که بفهمیم توی ازدواج کی هستیم و چه مسئولیت‌هایی داریم. اما چطوری؟ خیلی ساده؛ با کمک کهن الگوهای ازدواج یا رابطه.

برخلاف تصور رایج، ما آدم‌ها افراد منحصربه‌فردی نیستیم. با اینکه ممکنه ویژگی‌ها و تجربیاتی داشته باشیم که ما رو از اطرافیانمان متفاوت جلوه میده، اما هنوز یه رشتۀ مشترک به نام انسانیت وجود داره که ما رو به هم متصل می‌کنه.

با دانستن این موضوع و معنای آن، می‌تونیم با مهارت و تدبیر به آسانی زندگی رو پیش ببریم.

در این خصوص، با بررسی کهن الگوهای ازدواج، بهتر می‌تونیم به روابط بین فردی زناشویی‌مان نزدیک بشیم و مسئولیت‌های ازدواجمان رو درک کنیم. همان‌طور که به دنبال شناخت بیشتر دربارۀ خودمون هستیم، از تمایلات، اهداف، ترس‌ها و موارد مشابه آگاه میشیم. حال که با مفهوم کهن الگو آشنا شدین، می‌تو‌نین انواعشون رو هم بشناسین:

آرکتایپ نگهبان

در فهرست کهن الگوی رابطه‌ها، نگهبان یا حامی اول از همه‌هست یعنی کسی که خیر و صلاح خانواده رو بیشتر از هر چیز دیگه‌ای در اولویت قرار میده. نگهبانان یا حامیان با در نظر گرفتن ازدواج به عنوان چیزی که باید ازش محافظت کنن، تمام تلاششان را برای اطمینان از ایمن بودن زندگی شریک و خانواده‌شان انجام میدن. مثل یه مادر مهربان یا یه پدر فداکار، بدون قیدوشرط به انسان‌ها کمک می‌کنن و حواسشان به مشکلات بقیه هست تا در صورت لزوم بهشان کمک کنن.

به معنی واقعی کلمه برای بقیه فداکاری می‌کنن و حاضر نیستن مسئولیتی رو روی دوش شریک زندگیشون بذارن و تا وقتی که بتونن همه چیز رو حل و فصل می‌کنن و انتظار دارن که نتایج خوبی به همراه داشته باشه. این افراد درعین‌حال باید حواسشان باشه خودشون رو از یاد نبرن و یادشون بمونه همان‌طور که برای بقیه ارزش قائل میشن برای خودشان هم ارزش قائل بشن.

آرکتایپ عاشق

آرکتایپ عاشق با علم به اینکه احساس صمیمیت از اساسی‌ترین نیازهای انسان هست، محصولات و خدماتی رو ارائه میده که مردم رو به هم نزدیک می‌کنه. معشوق، محبوبش رو در اولویت قرار میده و باعث میشه که دیگری احساس ارزشمندی و احترام کنه. بیش از هر چیز دیگری، این کهن الگو با نشان دادن احساسات، افکار، و اعمال فرد برای ایجاد روابط معنادار خیلی عالیه.

به این ترتیب، عاشق همیشه ممکنه از این به نفع خودش استفاده کنه. کهن الگوی عاشق می‌تونه در قالب مادر، پدر یا یه دوست وفادار هم جلوه کنه. کهن الگوی عاشق حاضره از تمام داشته‌هاش برای خوشی معشوقش دست بکشه. هر کدوم از دو طرف می‌تونن خیلی حقه‌باز و سلطه‌جو باشن، اطمینان از اینکه در مسیر درست هستن، کلید اصلیه. آن‌ها با ارزیابی مجدد انگیزه‌ها و خواسته‌هاشون، خود را از انجام اشتباهات بزرگ در این مسیر باز می‌دارن.

آرکتایپ اغواگر

کهن الگوی رابطۀ اغواگر با جذابیت‌ها و هوششان تقریباً هر چیزی رو تسخیر می‌کنن. از این گذشته، حتی پادشاهان و امپراتورها هم تحت تأثیر کولی‌ها و گیشاها یعنی زن‌هایی که برای تأمین عیش و سرگرمی مردان آموزش دیدن، قرار می‌گیرن. وقتی اغواگر متأهل باشه، همه چیز رو سرگرم‌کننده و هیجان‌انگیز نگه میداره، چون هیچ راه و روش دیگری برای جذب طرف مقابل نداره.

در این مورد، اطمینان از وفاداری آن‌ها به شریک زندگیشون یکی از موانع اصلیه که باید از بابتش خیالشون راحت باشه. با دیدن ارزش‌های والای شریک زندگیشون، دیگه درگیر افراد جدید نمیشن، به خصوص در زمان متأهلی.

آرکتایپ مراقبت‌کننده

درست مانند کهن الگوی حامی، کهن الگوی بخشنده یک شکل آموزش‌دیده و ماهر در ایجاد عشق و مراقبت از همدیگه هست. کهن الگوی مراقب، مشتاقه تا دنیا رو به مکان بهتری تبدیل کنه و افراد نیازمند رو تا زمانی که قوی‌تر شده و توانایی مراقبت از خودشون رو داشته باشن زیر بال و پر می‌گیره. صبور، بسیار دلسوز و مثل مادری مهربونه. هدف کسی که این کهن الگو را انتخاب می‌کنه اینه که مخاطب‌‌هاش احساس امنیت، محافظت و مراقبت کنن. برای این کهن الگو، توانایی رشد و پیشرفت محبوبشان بهترین چیزیه که می‌تونن ارائه بدن.

در حالی که این کهن الگو کامل به نظر می‌رسه، اما مراقبت‌کننده بیشتر در معرض مشکلات قرار داره. مراقبت‌کننده‌هایی که در برابر سوء استفاده آسیب‌پذیر هستن، معمولاً توسط شریک زندگی اشتباهی، قربانی میشن. از اون‌جایی که افراد ناسپاس از سخاوت و مهربانیشون سوء استفاده می‌کنن، شخص مراقبت‌کننده به‌سرعت تبدیل به پارچه‌ای مستعمل میشه که دور می‌ندازنش.

آرکتایپ آرمان‌گرا

آرمان‌گرا با درک روابط به عنوان اوج وجودی انسان، همیشه به دنبال بهترین چیز برای خودش و شریک زندگیشه. در کهن الگوهای این رابطه، آن‌ها به هر دری می‌زنن تا مطمئن بشن در شرایط خوبی با شریک زندگیشون هستن. به این ترتیب، آن‌ها موقعیتی رو ایجاد می‌کنن که رابطه دائماً به سمت مستحکم‌تر شدن پیش بره.

بااین‌حال، آ‌‌ن‌ها هم باید به همان اندازه مراقب باشن. از آنجایی که همۀ ایده‌هاشون بهترین نیست، به راحتی می‌تونن باعث بروز سوء‌تفاهم و مشکلات بشن. با اصرار بر اون‌چیزی که می‌خوان، رویکرد بهتر اینه که به شریک زندگیشون هم گوش بدن.

آرکتایپ خردگرا

افراد خردگرا می‌تونن بهترین و کارآمدترین تصمیمات رو برای ازدواج بگیرن، و همیشه یه شریک عالی برای رشدِ طرف مقابل حساب میشن.

از اون‌جایی که آن‌ها تقریباً همیشه هرچیزی رو که خوب و درست هست انتخاب می‌کنن، تأثیر مثبتی روی رابطه‌شان دارن. به این ترتیب، دیگه جای سؤالی برای رشد شخصی و رشد رابطه‌ای نمی‌مونه.

برای شناخت آرکتایپ های زنانه و آرکتایپ های مردانه ی شخصیت خودت، میتونید به مقالات دیگر منوباز سر بزنید.

بااین‌حال، تنها مشکل خردگرایان اینه که تمایل به سختگیری بیش‌ازحد دارن. به‌جای شنیدن حرف‌های شریک زندگیشون، دوست دارن فقط روی راه‌حل منطقی تمرکز کنن. در دراز مدت، این ویژگی می‌تونه به‌طور ناخودآگاه به رابطه آسیب برسونه، چون فرد مقابل هم به گزینه و شیوۀ خودش احتیاج داره.