شیفتگی یا دلدادگی چیه و چه فرقی با عشق داره؟ 17 نشانه دلدادگی

شیفتگی چیست؟

دیدگاه مطلوب فرهنگ عامه اینه: "عشق در نگاه اول" و "فقط عاشقا می‌دونن عشق چیه" که فوق‌العاده رمانتیک به‌نظر می‌رسن؛ اما در واقعیت، این مفاهیم دو احساسی هستن که خیلی با هم فرق دارن و اغلب آدم‌ها رو گیج می‌کنن؛ یعنی عشق و شیفتگی رو یکی می‌دونن. 

تعریف شیفتگی

شیفتگی بدون مرزه و ماندگاری نداره، در واقع یه احساس قویه که فرد معمولاً بدون اینکه کسی رو درست بشناسه جذبش میشه. بعضی از روان‌شناسان و محققان معتقدن که افراد، جذب‌شدن و برقراری ارتباط عاطفی در اولین دیدار رو با عشق اشتباه می‌گیرن. اما به گفتۀ لورن فوگل مرسی، روان‌شناس و درمانگر جنسی، عشق رمانتیک مستلزم شناخت کامل شخص و بررسی رفتارها و خُلقیاتشه. شناخت کامل افراد در یه نگاه غیر ممکنه. پس شیفتگی، بیشتر یه دلدادگی بر اساس جاذبۀ فیزیکی و یه فانتزی خیالیه.

فوگل مرسی میگه: "وقتی به شیفتگی فکر می‌کنم، فردی توی ذهنم میاد که به شخصی که به‌خوبی نمی‌شناسدش کشش داره. این احساسات باعث میشن که فرد واقعیتی رو که بر خلاف خیال‌پردازیش وجود داره، نادیده بگیره و حتی به علائم اولیه ناسازگاری توجهی نکنه. کسی که شیفته است دائماً به اون شخص فکر می‌کنه." یک مشاور بهداشت روان معتقده که این احساس به‌محض ملاقات با شخص، خیلی فوری شکل می‌گیره و فرد شیفته ممکنه حس کنه که بالاخره اون کسی رو که می‌خواسته پیدا کرده.

نشانه‌های شیفتگی

1. مدام به این شخص فکر می‌کنین.
2. با اینکه تعامل یا گفت‌وگوی چندانی با همدیگه نداشتین، اما احساس کشش شدیدی بهش دارین.
3. احساس می‌کنین که شریک مطلوب و دلخواهتون رو پیدا کردین.
4. احساس می‌کنین این شخص نیمۀ گمشدۀ شماست و کاملتون می‌کنه.
5. به‌طور مبهم نسبت به این شخص احساس شوریدگی و هیجان دارین.
6. از نظر جسمی خیلی زیاد جذب این شخص شدین و ممکنه این امر گاهی اوقات حواستون رو از دیگر جنبه‌های شخصیتی این شخص پرت کنه.
7. اون شخص رو عمیقاً نمی‌شناسین.
8. بیشتر اطلاعاتی که دربارۀ فرد دارین، سطحی و بر اساس ظاهرشه.
9. بیشتر اطلاعاتی که دربارۀ این شخص می‌دونین همان چیزهاییه که بقیه هم ممکنه بدونن.
10. بیشتر چیزهایی که دربارۀ این شخص می‌دونین از شنیده‌هاست، نه از گفت‌وگوهای واقعی یا تجربیاتی که با همدیگه داشتین.
11. با اینکه هنوز کامل نمی‌شناسینش، دربارۀ این شخص خیال‌پردازی می‌کنین.
12. وقتی این فرد انتظارات شما رو برآورده نمی‌کنه، کمی ناامید میشین، ولی زود فراموش می‌کنین.
13. علائم اولیه ناسازگاری که خلاف خیال شماست رو نادیده می‌گیرین.
14. خیلی دل‌شوره دارین و می‌خواین این شخص رو تحت‌تأثیر قرار بدین تا شما رو مثبت ببینه.
15. از فکر "داشتن" این شخص یا "انتخاب" شدن توسط او خیلی خوشحال هستین.
16. خیلی فوری نسبت به این شخص احساسات قوی پیدا می‌کنین.
17. همه چیز به‌سرعت در حال حرکته، و شما با بیشترین سرعت ممکن می‌خواین به نقطۀ عطف رابطه برسین.

تفاوت بین عشق و دلدادگی

شیفتگی خیلی سریع اتفاق میفته و شامل یه جاذبۀ قوی به‌طرف مقابله. عشق تجربۀ خیلی عمیق‌تر از شناخت کامل یه نفر، احساس پیوند، نزدیکی به او و مراقبت. به شکلی که هم پایدار باشه و هم اینکه فقط حول احساسی که او در شما ایجاد می‌کنه نباشه. 

یکی از روان‌شناسان میگه: عشق چیزی بیشتر از یه احساسه و این مستلزم آگاهی در مورد شخص و توانایی دوست‌داشتنش هست آن هم با وجود دانستن اینکه معشوق تمام‌وکمال نیست. عشق احساسیه که در اون فرد تمایل به فداکاری و یا سازش داره و خودخواهانه عمل نمی‌کنه."

از نظر فوگل مرسی: "دوست‌داشتن یه نفر به معنای شناخت اوست. عشق نوعی صمیمیته و صمیمیت مستلزم شناخته‌شدن و دیده شدنه."

آیا شیفتگی تبدیل به عشق میشه؟

دلدادگی همیشه به عشق تبدیل نمیشه. گاهی اوقات تا زمانی که رابطه به پایان برسه، به همین شکل می‌مونه. شاید علتش این باشه که شیفتگی رؤیای زندگی رو برآورده نمی‌کنه یا شاید به این دلیل باشه که احساساتشون متقابل نیست. البته میگن که بعضی وقت‌ها دلدادگی می‌تونه تبدیل به عشق بشه.

از نظر یکی از روان‌شناسان: اگه بتونین ناامیدی رو قبول کنین، غرورتون رو کنار بذارین و طرف مقابل رو ببخشین، اون‌وقت شاید دلدادگی به عشق تبدیل بشه. شیفتگی احساس خودپسندانه‌ای هست؛ چون با خیال‌پردازی دربارۀ اون شخص حس خوبی دارین، اما واقعیت اینه که این فردی که فکر می‌کنین کامله، احتمالاً خیلی هم بی‌عیب‌ونقص هم نیست. بااین‌حال، اگه رابطه مسرت‌بخش باشه، مطمئناً می‌تونه به عشق تبدیل بشه."

توی یه رابطه شیفتگی چقدر دوام میاره؟

طبق نظر کارشناسان؛ دلدادگی معمولاً بلافاصله پس از ملاقات با کسی برای اولین‌بار اتفاق میفته. اما واقعاً مدت‌زمان مشخصی در هر رابطه وجود نداره. شیفتگی در "مرحله ماه‌عسل" یک رابطۀ متمایزه که برای بعضی از زوج‌ها چند هفته و برای بعضی دیگر چند ماه یا حتی چند سال‌ طول می‌کشه. 

آیا شیفتگی چیز بدیه؟

به گفته فوگل مرسی؛ دلدادگی لزوماً چیز بدی نیست. "فقط نیاز به شناخت صمیمانه‌تر داره تا به عشق تبدیل بشه.

در شیفتگی شما عاشق خودِ فرد نمی‌شین و بیشتر عاشق تمایلات و تجسمات و تخیلاتی که نسبت به اون فرد ساختین می‌شین؛ اما در عشق واقعی، شما عاشق خود فرد هستین و از نقاط ضعف و قوتش خبر دارین و اون رو با تمام ویژگی‌های خوب و بدی که داره قبول کردین و نسبت بهشون آگاه هستین.

روان‌شناسان معتقدن که شیفتگی می‌تونه در حد افراط، بیمارگونه باشه. یعنی وقتی شیفتۀ کسی می‌شین، احتمالاً به این معنیه که شما فقط ظاهر طرف رو دوست دارین و از نظر جنسی شدیداً جذبش شدین. برای ایجاد یه رابطۀ عاشقانه، داشتن کشش جنسی نسبت به کسی مهمه؛ اما اگه شیفتگی به وسواس، انتظارات غیرواقعی و کمال‌طلبی تبدیل بشه، ناخوشاینده.

سخن پایانی

دلدادگی بخشی طبیعی از مراحل اولیه آشنایی با شخص یا یک رابطه جدیده. این احساس بسیار شدیده؛ به همین دلیل خیلی از افراد شیفتگی رو با عشق اشتباه می‌گیرن (دقیقاً مثل عشق و شهوت). شیفتگی می‌تونه در روند عاشق شدن هم وجود داشته باشه و در مقادیر معقول، لزوماً چیز بدی نیست. از نظر روان‌شناسان اگه دلدادگی دوطرفه باشه، با احساس امنیت هر دو طرف، شروع خوبیه. فقط یادتون باشه که وقتتون رو صرف همدیگه کنین تا به شناخت بیشتری برسین. قبل از گرفتن هر تصمیم بزرگ صبر کنین و عجولانه کاری نکنین.