10 گام موثر برای تقویت و بهتر کردن روابط خانوادگی

مراحل ایجاد یه پیوند عاطفی قوی برای بهبود روابط خانوادگی

کتاب‌ها و فیلم‌های متعددی دربارۀ خانواده و نحوه حمایت آن‌ها از همدیگه وجود داره. اگر بخوام صادقانه بگم خانواده‌های نامتعارف و عجیب زیادی وجود دارن اما این ویژگی‌ها همون چیزیه که در نهایت اون‌ها رو وظیفه‌مند و کارآمد می‌کنه. تفاوت‌ها، مشاجرات، اختلاف‌نظرها، درگیری‌ها و... همه بخشی از روابط خانوادگی هستن. غیر از مواردی که دچار تفاوت‌ و اختلاف‌نظر هستین، خانواده همیشه در کنار شماست. اون‌ها شما رو بدون قیدوشرط دوست دارن، هر اتفاقی هم که بیفته از شما حمایت می‌کنن و همیشه برای شما می‌جنگن. گاهی هم ممکنه خانواده به شما پشت کنه و زخم‌های عاطفی‌ای به جا بذاره که ممکنه هرگز التیام پیدا ‌نکنن.

روابط خانوادگی: رابطه عشق و نفرت

گاهی شما از دست افرادی که همیشه باهاشون زندگی می‌کنین به‌شدت عصبانی و آزرده‌خاطر می‌شین، همین‌طور زمانی که از اون‌ها دور هستین مرتب می‌خوایین احوال‌شون رو بپرسین تا خیال‌تون از سلامت بودن اون‌ها راحت بشه، به این می‌گن روابط خانوادگی. خانواده شما هرکسی می‌تونه باشه. بستگان درجه یک مثل والدین، بستگان درجه‌دو مثل عمو، دایی و عمه و خاله، خانواده‌ای که از جمع دوستان شما ایجاد شدن، احساس تعلقی که از بودن با جامعه به دست می‌آرین و غیره. خانواده جاییه که شما در بین اون‌ها احساس امنیت، آرامش و عشق می‌کنین. مهم نیست که خانواده چقدر بی‌کفایت و ناکارآمد باشه، هرگز در کنار اون‌ها نگران تنها بودن نیستین.

مایکل جی فاکس می‌گه: «خانواده چیز مهمی نیست. بلکه همه چیز است.»

 داشتن یه رابطۀ خانوادگی قوی و سالم در موارد زیر بهتون کمک می‌کنه:

• ایجاد ثبات روانی و عاطفی قوی
• احساس مورد محبت قرارگرفتن و امنیت در شرایط پراسترس
• بهبود پیوندها در سایر روابط
• ایجاد اعتماد در دیگر روابط
• حل‌وفصل مناقشات به شیوه‌ای منصفانه و بی‌طرف
• افزایش عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس

آیا رابطه خانوادگی سالمی دارین؟

همون‌طور که قبلاً گفتم، خانواده‌ها می‌تونن ناکارآمد باشن، اما گاهی اوقات فراتر از ناکارآمد بودن هستن. گاهی یه رابطه خانوادگی ناسالم می‌تونه بر دیگر روابط و همچنین توانایی‌های شما در عملکرد‌های اجتماعی تأثیر بذاره.

ویژگی‌هایی که میگن روابط خانوادگی سالمی دارین:

1. داشتن رابطۀ خوب

در یه رابطه خانوادگی سالم، ارزش ارتباط قوی درک می‌شه. اعضای خانواده مشوق هم هستن، احساسات و عواطفشون رو آشکارا و بدون قضاوت به اشتراک می‌ذارن و درباره‌اش حرف می‌زنن. به حرف هم گوش می‌دن و اگه لازم باشه توصیه‌هایی به همدیگه می‌کنن.

2. گذراندن زمان باکیفیت

روابط خانوادگی توأم با عشق و نفرته. با اینکه بعضی خانواده‌ها سر میز شام با هم بحث می‌کنن و شاید باعث دلخوری بشن اما معتقدن همین زمان دور هم بودن به یاد ماندنیه. رابطۀ خانوادگی سالم مرزهای شما رو می شناسه و بهشون احترام می‌ذاره و بالعکس.

3. حامی و پشتیبان

یه رابطه خانوادگی سالم در هر شرایطی حامی و پشتیبان شما هستن. حمایت از انتخاب‌های درست همون چیزیه که یه خانواده سالم رو تشکیل می‌ده. خانواده فقط می‌خواد مطمئن باشه که نیازهای شما برآورده می‌شه و بالعکس.

4. زمینه‌های رشد برای فرزندان

رابطه خانوادگی سالم مبتنی بر اعتماد، وفاداری و عشق تشکیل شده. باید فرصت‌هایی برای رشد در پویایی خانواده وجود داشته باشه. نبود فضای رشد چه از نظر عاطفی و چه از نظر ذهنی روال یه خانواده سالم نیست.

5. تاب‌آوری عاطفی

هر خانواده‌ای لحظات ناخوشایند و فراز و نشیب‌های خاص خودش رو داره، مهم اینه که درک کنیم آن لحظات پیوند و همبستگی بین اعضای خانواده رو قطع نمی‌کنن.

چگونه روابط خانوادگی رو بهبود بخشیم؟

شاید گاهی خانواده شما کارهای مطابق میلتون رو انجام ندن و موجب دلخوری‌تون بشن اما در پایان روز، همون‌ها کسانی هستن که شب بهشون فکر و ازشون تشکر می‌کنین. هیچ خانواده‌ای کامل و بی‌نقص نیست، اما اگه روابط خانوادگی شما بر سایر روابط شما تأثیر می‌ذاره، باید به فکر بهتر کردن رابطه‌تون با خانواده‌ باشین.

10 گام مؤثر برای بهبود روابط خانوادگی:

1. سلامتی خودتون رو در اولویت قرار بدین.

یکی از مهم‌ترین چیزهایی که در طول ابتلا به بیماری کرونا در کنار خانواده‌ام یاد گرفتم اینه که قبل از اینکه از دیگران مراقبت کنم باید مراقب سلامتی خودم باشم. اگه از نظر سلامت روانی مشکلی داشته باشین، نمی‌تونین از خانواده‌تون مراقبت و محافظت کنین. پس اولین قدمی که باید برای بهبود روابط خانوادگی‌تون بردارین اطمینان داشتن از سلامت عاطفی و روانی خودتونه. اگه استرس دارین، به‌احتمال زیاد با عزیزان‌تون رفتاری منطقی نخواهید داشت. یاد بگیرین که در طول روز کمی هم برای خودتون وقت بذارین.

2. گوش‌دادن فعال!

گوش‌دادن فعالانه به حرف‌های همدیگه بخشی از برایند بهتر کردن روابط خانوادگیه. شیوه درست گوش‌دادن این نیست که ساکت یه گوشه‌ بشینیم و گوش بدیم. گوش‌دادن فعال یعنی شما نه‌تنها روی گوینده متمرکز می‌شین بلکه سعی می‌کنین کل مطلب رو از گوینده دریافت کنین، به احساس، لحن صدا، کلمات، زبان بدن و حالات چهره اون توجه کنین. دقت کنین که تا وقتی کاملاً موقعیت رو درک نکردین، نظر و پیشنهادی ندین. گاهی اوقات، عزیزان ما دنبال مشاوره یا کمک‌گرفتن نیستن، فقط احتیاج دارن احساساتشون رو بروز بدن و دردودل کنن و از ما می‌خوان که فقط گوش بدیم.

3. برقراری ارتباطات مؤثر!

ارتباط فراتر از کلمات، لحن صدا و حالت چهرۀ شماست. ارتباط می‌تونه کلامی و غیرکلامی باشه. حالات چهره و زبان بدن در برقراری ارتباط کمک زیادی می‌کنن. چگونگی کنترل احساسات و اعمالتون چیزهای زیادی در مورد مهارت‌های ارتباطی شما می‌گن پس باید دقت داشته باشین که برای ارتباط بهتر با خانواده باید باظرافت و دقت، عمل کنین.

4. مشوق مطرح‌کردن احساسات باشین.

روابط خانوادگی قوی و سالم، مشوق صحبت‌کردن و به اشتراک گذاشتن احساسات و عواطف خوب و بد هستن. صحبت‌کردن در مورد احساسات شما به این معنی نیست که شما ضعیفین یا اشتباهی از سمتتون رخ‌داده، حرف‌زدن دربارۀ احساسات نشانۀ قدرت عاطفی و یکپارچگی شماست. در یه رابطه خانوادگی سالم همه افراد باید مجاز باشن که به‌راحتی دربارۀ احساساتشون حرف بزنن و بدونن حامی و پشتیبانی دارن.

5. همیشه مسئولیت‌پذیر نباشین.

وقتی نوبت به مراقبت از خانواده می‌رسه، ممکنه گاهی اوقات بیش از حد محافظه‌کار بشیم. مراقبت از خانواده خوبه اما به شرطی که مسئولیت مشکلاتشون رو به عهده نگیرین چرا که ممکنه با این کار استقلال اون‌ها رو از بین ببرین. سعی کنین از نقاط قوتشون قدردانی کنین و بهشون اجازه بدین از خودشون مراقبت و محافظت کنن. فقط مطمئن بشین که از حمایت شما برخوردارن اما اجازه بدین مسئولیت‌پذیر باشن. گاهی اوقات در حاشیه بودن و تشویق کردن، تنها چیزیه که نیاز دارن.

6. دو صد گفته چون نیم کردار نیست!

آیا در بیان قدردانی خود از اعضای خانواده مشکل دارین؟ نگران نباشین، یادتون باشه به عمل کار بر آید، به سخن‌دانی نیست. سعی کنین به خانواده‌ بفهمونید که گهگاه مورد قدردانی و عشق قرار می‌گیرن. گاهی اوقات کار خاصی براشون انجام بدین. والدین یا پدربزرگ و مادربزرگتان رو برای شام بیرون ببرین یا برای خواهر یا برادرتان چیزی که لازم دارن بخرین. قدردانی با کلمات براتون سخته، پس در عمل محبت خودتون رو نشون بدین.

7. مسئولیت کارهاتون رو بپذیرین.

هیچ‌کس کامل نیست، شما هم کامل نیستین. اگه مرتکب اشتباهی شدین یا به خانواده آسیبی رسوندین، هرطور می‌تونین عذرخواهی کنین و مسئولیت اشتباهاتتون رو قبول کنین. عذرخواهی به شما کمک می کنه تا اشتباهاتتون رو جبران کنین و احساس یکپارچگی عاطفی داشته باشین. یاد بگیرین هم خود و هم دیگران رو ببخشین. سعی کنین اشتباهات و اعمال خودتون رو گردن دیگران نندازین و بر اعمالتون مسلط باشین.

8. فعالانه حضور داشته باشین و در جریان همه چیز باشین.

وقتی زمان زیادی رو با همدیگه نگذرونین ممکنه حرف‌ یا هر چیز دیگری منجر به سوء تفاهم بشه. در لحظه زندگی کنین و روی کار یا مسئولیتی که در دست دارین تمرکز کنین. از مطرح‌کردن موضوعات گذشته که مشکلات بیشتری به وجود می‌آره خودداری کنین. دقت و توجه‌تون رو روی زمان حال نگه دارین و حضوری پررنگ داشته باشین. خانواده شما بهتون احتیاج داره حتی اگه چیزی به زبون نیاره.

9. زمانی برای کنار خانواده بودن، بذارین.

در شرایط عادی (قبل از همه‌گیری کرونا)، گذروندن وقت با خانواده خیلی امکان‌پذیر نبود، اما الان، در شرایط جدید، گذروندن وقت بیشتر با خانواده مزیت بزرگیه‌. اوقات مختص به خانواده و در کنارشان بودن این فرصت رو بهتون می‌ده که اون‌ها رو بهتر بشناسین و ازشون قدردانی کنین. دورهمی‌های خانوادگی داشته باشین، مثلاً یه ساعت پس از کارتون بیرون برین و درباره روزتون با اعضای خانواده حرف بزنین.

10. احترام بذارین.

مرزهای بین شما و خانواده هرچی که هست همیشه باید رعایت بشه. اگه می‌خوایین روابط خانوادگی‌ سالمی داشته باشین، به حدوحدود همدیگه احترام بذارین تا یه رابطهٔ امن و صمیمی رو تضمین کنین.

با خانواده وقت بگذرونین.

 همون‌طور که بزرگ می‌شیم کم‌کم از خانواده و روابطمون با اون‌ها دوری می‌کنیم. بیشتر اوقات، ما درگیر کار، مسئولیت شغلی، زندگی عاشقانه و سایر روابطی می‌شویم که باعث می‌شه با خانواده احساس غریبی کنیم. کنار آمدن با خانواده شاید کار سختی باشه، اما باید صبور باشیم و ارتباطمون رو قطع نکنیم. زندگی کوتاه‌تر از اونه که بخواییم از اعضای خانواده کینه‌ای به دل بگیریم و رهاشون کنیم.

هرچقدر هم که خانواده‌ ناکارآمد و بی‌کفایت باشه باز هم خانوادۀ ماست. باید رابطه‌ای قوی، ناگسستنی و محبت‌آمیزی رو باهاشون ایجاد کنیم. ایجاد روابط قوی در خانواده آسان نیست، زمان می‌بره، اما در نهایت داشتن یه خانواده قوی، دوست‌داشتنی و پشتیبان ارزشش رو داره. یادتون باشه که خانواده به زمان، فداکاری، عشق و حمایت نیاز داره. هر لحظه رو در کنار خانواده قدر بدونین، چون در آینده حسرت همین روزها رو می‌خورین.