مرحله چانه‌زنی در سوگ چیست؟
چانه‌زنی یک واکنش طبیعی به سوگ است. در این مرحله از سوگ، فرد ممکن است با خود یا با خدا معامله کند تا احساس بهتری پیدا کند. چانه‌زنی یکی از مراحل اصلی سوگ است که اغلب همراه با سایر احساسات دشوار مانند انکار و خشم رخ می‌دهد.
اگر کسی را از دست داده‌اید، احتمالاً حاضر هستید هر چیزی را بدهید تا او را برگردانید. یا ممکن است به این فکر کنید که آیا اگر فرد بهتری بودید یا کارها را به شکل متفاوتی انجام می‌دادید، می‌توانستید از این فقدان جلوگیری کنید.
این افکار ممکن است حتی در صورتی که چیزی مهم برای شما از دست رفته باشد، مانند یک کسب‌وکار، شغل، دوستی، رابطه، توانایی جسمی یا حس کنترل یا استقلال، به شما دست بدهد.
اگر چنین احساسی دارید، تنها نیستید. بسیاری از افراد در فرایند سوگ خود مرحله چانه‌زنی را تجربه می‌کنند، که واکنشی طبیعی به فقدان است.
در مرحله چانه‌زنی، افراد اغلب به مذاکره یا معامله روی می‌آورند تا به نوعی درد خود را مدیریت کنند. به گفته دکتر سابرینا رومانوف، روانشناس بالینی و استاد دانشگاه یشیوا، این رفتار به عنوان راهبردی برای مقابله با رنج استفاده می‌شود.
این مقاله به بررسی مرحله چانه‌زنی به‌عنوان یکی از پنج مرحله سوگ، نمونه‌هایی از این رفتار و استراتژی‌هایی برای مقابله می‌پردازد.
پنج مرحله سوگ چیست؟
تئوری پنج مرحله سوگ توسط دکتر الیزابت کوبلر-راس، روانپزشک آمریکایی سوئیسی‌تبار، مطرح شد. این تئوری که در سال ۱۹۶۹ در کتاب او با عنوان «درباره مرگ و مردن» منتشر شد، بیان می‌کند که افراد مراحل زیر را در فرایند سوگ طی می‌کنند:
- انکار
- خشم
- چانه‌زنی
- افسردگی
- پذیرش
دکتر رومانوف می‌گوید این تئوری به ما کمک می‌کند تا فرایند سوگ را درک کنیم و معنایی برای آن پیدا کنیم.
بر اساس گزارش کتابخانه ملی پزشکی آمریکا، نظریه دکتر کوبلر-راس باعث تغییر نگرش به موضوع مرگ در پزشکی شد، چرا که پیش از آن بسیاری از پزشکان از بحث درباره مرگ اجتناب می‌کردند. این نظریه در محافل دانشگاهی و فرهنگ عمومی شناخته شد.
دیدگاه‌های معاصر
با این حال، پژوهش‌های جدیدتر نشان می‌دهند که فرایند سوگ الزاماً از یک الگوی مشخص پیروی نمی‌کند. افراد به طرق مختلف به فقدان واکنش نشان می‌دهند و سوگ می‌تواند پیچیده و نامنظم باشد.
دکتر رومانوف توضیح می‌دهد که تفسیر امروزی این تئوری به این شکل است:
- انکار، خشم، چانه‌زنی، افسردگی و پذیرش واکنش‌های رایج به فقدان هستند.
- افراد ممکن است این احساسات را در هر زمان و بدون ترتیب خاصی تجربه کنند.
- همه افراد الزامی نیست که هر پنج احساس را در سوگ تجربه کنند، چرا که فرایند سوگ هر فرد منحصربه‌فرد است.
- عواملی مانند شدت و شرایط فقدان، تفاوت‌های شخصیتی، باورهای فرهنگی، معنوی و مذهبی می‌توانند بر فرایند سوگ فرد تأثیر بگذارند.
چانه‌زنی در سوگ و غم چیست؟
چانه‌زنی یکی از مراحل سوگ یا تجربه‌ای است که ممکن است در صورت مواجهه با فقدان داشته باشید. در این مرحله، ممکن است با خود، اطرافیان، سرنوشت یا قدرتی برتر مذاکره کنید تا به نوعی از شدت فقدان بکاهید یا آن را جبران کنید.
چانه‌زنی یک دفاع در برابر احساسات ناتوانی است که پس از فقدان تجربه می‌شود. این رفتار زمانی رخ می‌دهد که افراد برای پذیرش واقعیت فقدان و محدودیت کنترل خود بر وضعیت تلاش می‌کنند.
انواع چانه‌زنی:
- چانه‌زنی در زمان حال: افراد ممکن است با خود یا نیرویی برتر (برای افراد معنوی یا مذهبی) معامله کنند که اگر به گونه‌ای خاص عمل کنند، شرایط بهتر شود یا احساس بهتری پیدا کنند.
- چانه‌زنی در گذشته: افراد ممکن است در فکر "چه می‌شد اگر" غرق شوند و آرزو کنند که بتوانند گذشته را تغییر دهند تا از وقوع فقدان جلوگیری کنند.
ویژگی‌های مرحله چانه‌زنی در سوگ
این‌ها برخی از ویژگی‌های مرحله چانه‌زنی در سوگ هستند:
- احساس گناه یا شرمندگی از افکار یا اعمال خود
- احساس ترس، ناامنی یا اضطراب
- غرق شدن در افکار "چه می‌شد اگر..."
- مقصر دانستن خود برای شرایط پیش آمده
- تنبیه کردن خود
- نگرانی و فکر کردن بیش از حد به مسائل
- قضاوت کردن خود و دیگران
- مقایسه کردن شرایط خود با شرایط دیگران
- تلاش برای پیش‌بینی آینده و تصور بدترین حالت
- آرزو یا دعا برای نتیجه‌ای متفاوت
- فکر کردن یا گفتن عباراتی مانند "چه می‌شد اگر..."، "کاش که..." یا "اگر این کار را انجام دهم، آنگاه..."
نمونه‌هایی از چانه‌زنی در سوگ
این‌ها نمونه‌هایی از افکاری هستند که ممکن است در مرحله چانه‌زنی در سوگ داشته باشید:
- پیشنهاد دادن برای اینکه فرد بهتری شوید، به دیگران کمک کنید، یا کمک‌های مالی انجام دهید تا با درد فقدان کنار بیایید و آن را مدیریت کنید.
- مذاکره با سرنوشت، نیرویی برتر، خدا یا جهان.
- آرزو کردن معجزه‌ای برای جبران فقدان.
- چانه‌زنی درباره گذشته و فکر کردن به اینکه اگر کارهایی را به شکل متفاوتی انجام می‌دادید، ممکن بود از وقوع فقدان جلوگیری کنید.
به‌عنوان مثال: "اگر آن شب به خانه‌اش سر زده بودم، او هنوز اینجا بود." یا "خیلی زود رابطه را رها کردم؛ اگر بیشتر تلاش کرده بودم، هنوز ازدواجمان ادامه داشت."
وقتی چانه‌زنی در سوگ به یک مشکل تبدیل می‌شود.
چانه‌زنی بخشی طبیعی و مورد انتظار از فرایند سوگ است. با این حال، زمانی که منجر به افکار وسواسی، نشخوار فکری بیش‌ازحد و احساسات دیگری شود که ناراحتی زیادی ایجاد می‌کنند، ممکن است مشکل‌ساز شود.
اگر علائمی را تجربه می‌کنید که باعث می‌شود کنار آمدن با فقدان برایتان دشوار شود و بر توانایی شما برای انجام کارهای روزمره تأثیر بگذارد، ممکن است با آنچه به‌عنوان سوگ پیچیده یا اختلال سوگ طولانی‌مدت شناخته می‌شود، مواجه باشید.
سوگ پیچیده نوعی عزاداری طولانی است که مانع از حرکت به جلو و بهبود پس از فقدان می‌شود. این وضعیت با نشخوار فکری و غمی همراه است که آن‌قدر شدید است که تمرکز بر هر چیز دیگری را دشوار می‌کند. اختلال سوگ طولانی‌مدت حدود هفت درصد از افراد داغ‌دیده را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
کنار آمدن با مرحله چانه‌زنی در سوگ
دکتر سابرینا رومانوف چند استراتژی را برای کمک به کنار آمدن با مرحله چانه‌زنی در سوگ پیشنهاد می‌کند:
چانه‌زنی در سوگ را طبیعی بدانید.
چانه‌زنی راهی برای حفظ امید است، چیزی که بسیاری از افراد هنگام سوگ به آن نیاز دارند. این مرحله معمولاً با گذشت زمان کاهش می‌یابد، زیرا پذیرش واقعیت آغاز می‌شود.
به خود زمان بدهید.
با گذشت زمان، درد شما احتمالاً قابل تحمل‌تر می‌شود و ایده پذیرش شرایط خارج از کنترل، برای شما آسان‌تر خواهد بود. با این حال، برای برخی افراد، سوگ حتی سال‌ها پس از فقدان همچنان بسیار چالش‌برانگیز باقی می‌ماند.
اگر هیچ تسکینی احساس نمی‌کنید، بهتر است درباره علائم خود با یک پزشک یا متخصص سلامت روان صحبت کنید.
از نشخوار فکری پرهیز کنید.
یکی از راه‌های کنار آمدن در این مرحله، تلاش برای یافتن دیدگاه و فاصله احساسی از این افکار است، به جای اینکه در آن‌ها غرق شوید. می‌توانید این افکار را با یک فرد مورد اعتماد به اشتراک بگذارید که به شما در منطقی‌سازی آن‌ها کمک کند.
افکار و احساسات خود را بنویسید.
نوشتن احساسات، آرزوها و افکار چانه‌زنی می‌تواند مفید باشد. بازتاب این نوشته‌ها می‌تواند به شما کمک کند تا از احساسات واقعی و انگیزه‌های خود آگاه‌تر شوید و کمتر درگیر آن‌ها شوید.
توجه خود را تغییر دهید.
افراد زمانی بهتر می‌توانند از این مرحله عبور کنند که تصمیم بگیرند تمرکز خود را از چیزهایی که نمی‌توانند کنترل کنند به آنچه می‌توانند کنترل کنند تغییر دهند. این تغییرات در زندگی می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا به
سمت جلو حرکت کنند.
شروع با چیزهای کوچک که می‌توانید کنترل کنید، مانند تمرین نفس عمیق، می‌تواند مفید باشد.
این استراتژی آرامش‌بخش می‌تواند سطح استرس و اضطراب را کاهش دهد و به بهبود رفاه شما در مواجهه با سوگ کمک کند.
در صورت نیاز کمک بگیرید.
اگر در چرخه گناه و سرزنش گرفتار شده‌اید، یا اگر سوگ شما آن‌قدر شدید است که حتی هفته‌ها یا ماه‌ها پس از فقدان نمی‌توانید عملکرد عادی داشته باشید، بهتر است از یک متخصص سلامت روان کمک بگیرید. همچنین گروه‌های حمایتی برای سوگ وجود دارند که ممکن است برای شما مفید باشند.
یادداشتی از منوباز
سوگ می‌تواند فرایندی دشوار و دردناک باشد، و ممکن است آرزو کنید که به هر طریقی شرایط را بهتر کنید. با این حال، با گذشت زمان، قادر خواهید بود فقدان را بپذیرید و بر چیزهایی که در کنترل شما هستند تمرکز کنید، تا بتوانید زندگی خود را دوباره پیش ببرید.
دیدگاه خود را ثبت نمایید.