5 نوع محیط‌کار و نحوه تشخیص مناسب‌ترین آن برای شما

محیط کار شما از عناصری تشکیل شده که در عملکرد و بهره‌وری روزانه‌تون تأثیرگذاره، از جمله زمان، مکان و نحوه کار. در روند موفقیت شغلی، می‌تونین فرصت‌هایی رو دنبال کنین که محیط کاری راحتی رو براتون فراهم می‌کنه و آنجاست که ارتقا موفقیت شما با ارزش‌های اصلی‌تون همسو و هماهنگ می‌شه.

محیط کار چیست؟

محیط کار فضایی فیزیکی با موقعیت‌های اجتماعی‌ست که کارهای خودتون رو در آنجا انجام می‌دین. عناصر محیط کاری بر احساس آسایش، روابط کاری، همکاری، کارایی و سلامت کارکنان تأثیرگذاره. جنبه های مهم یک محیط کاری شامل محیط فیزیکی، فرهنگ شرکت و شرایط کاریه.

عناصر محیط کاری که شما رو در شناسایی یک محل کار مثبت و سازنده کمک می‌کنه:

محیط فیزیکی

این عنصر با اندازه، چیدمان و مکان یه محل کار، در داخل یا خارج از منزل ساخته می‌شه که شامل امکانات ارائه شده در محل کار و اثاثیه و تجهیزات مورد استفاده‌ست. شرایط فیزیکی محل کار نقش مهمی در توانایی شما برای دستیابی به پتانسیل کامل‌تون داره. برخی از جنبه‌های مهم محیط فیزیکی عبارتند از:

• وسعت محل کار

اندازه و وسعت فضای کاری شما می‌تونه بر این موضوع که آیا برای انجام کارِتون همه‌چیز در اختیار دارین یا نه، تأثیر بذاره، همچنین تأثیر قابل توجهی بر احساس و اشتیاق شما در محل کار داره. برای ارزیابی اندازه فضای کاری خودتون، مقدار فضایی رو که باید آزادانه در آنجا حرکت کنین رو در نظر بگیرین که آیا تمام تجهیزات مورد نیازتون در دسترس و نزدیک‌تون قرار داره. آیا این فضای کار به اندازه کافی بزرگ هست که همه کارکنان رو جا بده تا آزادانه کار کنن.

• چیدمان مناسب

برخی از محل‌های کار سرپوشیده دارای پلان باز هستن، در حالی که بعضی‌ها از اتاقک یا جداکننده‌های دیگه‌ای برای جدا کردن فضای کار استفاده می‌کنن. طراحی محل کار ممکنه به نوع کار بستگی داشته باشد. مثلاً، یه محیط مشارکتی شاید بیشتر از یه چیدمان باز استفاده کنه، ضمن اینکه شغلی که نیاز به اختیارات و ملاحظات بیشتری داره برای اطمینان از حریم خصوصی، بهتره در دفاتر یا اتاقک‌های جداگانه فعالیت کنه.

• مبلمان و اثاثیه

میز، صندلی، میز کنفرانس و سایر مبلمان محل کار نیز بر کیفیت کار کارکنان تأثیرگذاره. دسترسی به صندلی‌های راحت و مناسب، محیط‌ کاری تمیز و میزهای کاربردی کارایی بهتری رو تضمین می‌کنن. محل کار در فضای باز ممکنه شامل مبلمان راحت برای زمان‌های استراحت باشه.

• تجهیزات مناسب

برخی سِمت‌ها و مقام‌های شغلی برای انجام کارشون به تجهیزات خاصی احتیاج دارن که بنا به شایستگی شرکت و کارفرما ممکنه اون‌ها رو تهیه کنن یا نه. مثلاً یه مکانیک، مجموعه ابزارهای خاص خودش رو احتیاج داره. فضاهای اداری سرپوشیده نیازمند تجهیزات ضروری مانند رایانه، چاپگر و سایر فناوری‌های مهمه.

• امکانات رفاهی

سایر امکانات می‌تونن در دوره اشتغال و عمر کاری بر احساس فیزیکی و ذهنی‌تون تأثیر بذارن. اینکه در محل کار بتونین استراحتی به خودتون بدین و آبی به سروصورت بزنین روال روزانۀ هر محیط کار کارآمدی‌ست، پس وجود این‌ها بر کیفیت کار بی‌تأثیر نیست. امکانات بیشتر مانند فضاهای استراحت و سالن‌های ورزشی در محل نیز می‌تونن تأثیر مثبتی بر کارمندان داشته باشن.

• موقعیت محل کار

برخی از کارها و فعالیت‌ها عمدتاً در محیط داخلی و برخی بیشتر در محیط خارج انجام می‌‌گیرد. بعضی از مشاغل ممکنه محیط کاری ترکیبی داشته باشن یعنی ترکیبی از محیط کاری داخلی و خارجی باشن. بسیاری از کارفرمایان امکانات یا تجهیزات اضافی رو برای اطمینان از راحتی کارکنان‌شان در حین کار و حفظ بهره‌وری تهیه می‌کنن.

فرهنگ شرکت

این عنصر مربوط به نحوه عملکرد یک شرکت و کارکنانشه، از جمله چگونگی برقراری ارتباط موثر در محیط کار، نقطه‌نظرات آن‌ها از رهبران و مدیران شرکت، اهداف شرکت و آنچه برای سازمان اعتبار و ارزش به حساب میاد. باورهای شرکت و اینکه چگونه اهداف آن با شما همسو و هماهنگ هست می‌تونه عامل مهمی در راحتی و آسایش‌تون در محل کار باشه. عناصر مهم فرهنگ شرکت شامل:

• منشور اخلاق و رفتار

برخی از شرکت‌ها ممکنه فرهنگ کسب و کارشون رو به‌واسطۀ یه کد رفتار رسمی تعریف کنن یا دستورالعمل‌هایی رو به کارمنداشون ارائه بدن. این اسناد می‌تونن شما رو متقاعد به پیروی از شرایط خاص هنگام انجام وظایف و هنگام تعامل با همکاران، رهبران و مدیران محل کار و سهامداران خارجی کنن. این دستورالعمل ها اغلب در کتابچه راهنما به کارمندان ارائه می‌شه.

• تشویق و توسعه

برخی از کارفرمایان به‌طور مستقیم همکاری و کار گروهی را ترویج می‌کنن، تأکید بر بازخورد مثبت و پیشرفت کاری دارن و به‌طور مداوم از کارمندان موفق تجلیل می‌کنن. سایر کارفرمایان ممکنه بازخورد سازنده‌تری برای تشویق کارکنان برای کار بهتر ارائه بدن.

• بیانیه مأموریت شرکت

این بیانیه کیستی و چرایی وجود یک شرکت رو تعیین می‌کنه و مجموعه‌ای از ارزش‌هاییه که شرکت به دنبالشه تا از طریق کارش پیشرفت کنه. ممکنه این ارزش‌های سازمانی روزانه مورد بحث قرار نگیرن، ولی هر وظیفه‌ای رو که انجام می‌دین و هر هدفی رو که به عنوان مشارکت‌کننده در سازمان تعیین می‌کنین، براساس راهنمایی آن‌هاست.

شرایط کاری

عناصر زیر تعیین‌کنندۀ چگونگی تأثیر کارهای روزانه و شغل‌تون بر بخش‌های غیرمرتبط حرفۀ شماست:

• تعادل بین زندگی کاری و شخصی

تعداد ساعات کار در هفته و زمان آن می‌تونه با توجه به حرفه، نوع شرکت و صنایع متفاوت باشه. برخی از سازمان‌ها ممکنه تعادل بین کار و زندگی شخصی رو با ارائه سخاوتمندانه مرخصی با حقوق یا برنامه‌های کاری انعطاف‌پذیر ارتقا بدن. شاید سایر کارفرمایان کارمندان‌شون رو تشویق کنن تا به منظور رعایت موعد مقرر تموم شدن کار، اضافه کاری کنن یا خدمات 24 ساعته به مشتری‌ها ارائه بدن.

• شرایط استخدام

علاوه بر ساعات تعیین شده، این شرایط ممکنه شامل این باشه که آیا قرارداد استخدامی شما موقت یا دائمیه. این عامل ممکنه شامل مزایا و شرایط مرخصی پرداختی هم باشه.

• امنیت محل کار

مقررات ملی برای ایمنی محیط کار وجود داره که همه کارفرمایان باید ازشون پیروی کنن. کارفرمای شما ممکنه این مقررات رو در فضاهای عمومی معرفی کنه تا اطمینان حاصل بشه که همه کارکنان این مقررات را متوجه شده‌ و به آن پایبند هستن. همچنین استفاده ایمن از تجهیزات و همچنین دسترسی به خروجی ها، تجهیزات اضطراری و کمک های اولیه بر این عامل از شرایط کاری تأثیر می‌ذاره.

• سبک زندگی سالم

برخی از کارفرمایان ممکنه کارکنان رو تشویق کنن تا تناسب اندام‌شون رو حفظ کنن و وعده‌های غذایی متعادل بخورن تا سلامت‌شون تضمین بشه. حتی ممکنه برای حفظ سلامتی در محل کار برای کارکنان تنقلات سالم تهیه کنن، یه باشگاه بدنسازی در همون نزدیکی در نظر بگیرن یا رویدادهای تیمی رو میزبانی کنن که شامل فعالیت بدنی هم میشه.

انواع محیط های کاری

انواع مختلفی از محیط های کاری هست که شامل ترکیبی از اجزای فیزیکی، فرهنگ شرکت و شرایط کاریه. اینکه چه عناصر و عواملی برای بهترین نوع محیط‌های کاری ایجاد می‌شه به صنعت و عمر سازمان، تعداد و کارکنان مختلف از لحاظ تجربه و تخصص و محیط ایده آلی که سازمان می‌خواد پرورش بده بستگی داره.

با توجه به نظریه شغلی-شخصیتی هالند که طی مطالعاتی 50 ساله آن را ارائه داده، افراد جامعه را می‌توان از نظر شخصیتی در یکی از شش تیپ واقع‌گرا، جست‌وجوگر، هنری، اجتماعی، و قراردادی طبقه‌بندی کرد. برخی از محیط‌ها ممکنه برای شخصیت‌های خاص مناسب‌تر باشه. محیط‌های کاری مبتنی بر شخصیت عبارتند از:

1. واقع‌گرا

این محیط فعالیت بدنی را تقویت می‌کنه و کارکنانی که در این دسته قرار می‌گیرن این خصوصیات رو دارن: جدیت در کار، واقع‌بینی در امور، مهارت‌های مکانیکی و قدرت جسمانی، که بهشون "عمل‌کننده" هم می‌گن. شغل‌هایی رو که می‌شه برای نمونه نام برد شامل مشاغل مهندسی، نگهداری و ساخت‌و‌ساز است.

2. جست‌وجوگر

این نوع محیط بر اساس تفکر انتقادی، آزمایش و حل مسئله ساخته شده. بیشتر کار در این محیط شامل جمع آوری شواهد، مطالعه اطلاعات و یادگیری و همچنین نتیجه‌گیری و استدلاله. کارمندانی که "متفکر" هستن می‌تونن در این محیط‌ها که این مشاغل رو پوشش می‌دن پیشرفت کنن مانند مراقبت‌های بهداشتی، مهندسی و فناوری.

3. هنری

این محیط مشوق نوآوری، آزمایش و بیان شخصی‌ست. محیط‌های هنری اغلب برای کسانی که به عنوان «خلاق» شناخته می‌شن و در محیط‌های انعطاف پذیرتر و احساسی تر رشد می کنن، بهترینه. برخی از مشاغلی که در این نوع بهترین کارایی رو دارن در زمینه‌هایی مانند طراحی، هنرهای زیبا، بازیگری و نمایشی‌ست.

4. اجتماعی

این نوع محیط باعث ارتقای ارتباط اجتماعی و نقش آموزشی بین کارکنان می‌شه. کسانی که در این محیط عملکرد خوبی دارن اغلب به عنوان "درمان‌گر" شناخته می‌شن و دارای ویژگی‌هایی مانند مهربانی، همدلی و شفقت هستن. مشاغلی که معمولاً محیط‌های کار اجتماعی رو ارائه می‌دن شامل معلمی، مددکاری اجتماعی، مشاوره و پرستاریه.

5. کارآفرین

این محیط کاری شامل ارتباطات می‌شه اما تأکید بر هدایت دیگران به سمت اهداف هم داره. محیط‌های کارآفرین برای «متقاعدکننده‌هایی» که در رقابت پیشرفت می‌کنن و ترجیح می‌دن در شغل‌هایی که شامل فروش، مجاب کردن و بحث و گفتگوئه، ایفای نقش کنن، بهترینه. برخی از مشاغلی که دارای محیط‌های مبتکرانه و خلاق هستن عبارتند از: املاک، سیاست، خدمات عمومی و خرید و فروش.

6. رایج و قراردادی

این محیط بر اساس ویژگی، قابلیت پیش بینی و سازماندهی ساخته شده. کسانی که محیط‌های سنتی رو ترجیح می‌دن اغلب «سازمان‌دهنده» نامیده می‌‌شن که طرفدار نظم و ترتیبن و از موقعیت‌های دشوار و پیچیده گریزانن. وظایفی که در محیط‌های کاری رایج وجود داره شامل مسئولیت‌هایی در امور مالی و حسابداری، منشیگری و بایگانیه.

نحوه شناسایی یک محیط کاری مناسب

1. توضیحات مربوط به شغل رو به دقت بخونین.

این توضیحات بهتون کمک می‌کنه برداشتی از محیط فیزیکی که می‌خوایین مشغول کار بشین داشته باشین مثل انتظارات کارفرما از مسئولیتی که می‌خوایین به عهده بگیرین یا آشنایی با عناصر فرهنگی شرکت.

2. درباره شرکت به صورت آنلاین تحقیق کنین.

بسیاری از شرکت‌ها یه وب‌سایت دارن، بنابراین از این منبع برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد ارزش‌ها یا اهداف‌شون، کشف تسهیلات تفریحی یا مطالعه در مورد آخرین فعالیت‌های تیم‌سازی بهره ببرین. حتی می‌تونین نحوه تعامل شرکت با مشتری‌هاشون یا با سایر طرف‌های خارجی رو ببینین.

3. در مصاحبه سؤال بپرسین.

پس از انجام تحقیقات پیش از مصاحبه، می‌تونین چندین سؤال رو با توجه به محیط کار آماده کنین، مانند تجهیزاتی که در اختیارتون می‌ذارن، داشتن گزینه‌های تغذیه سالم در نزدیکی شرکت و اینکه مشکلات را چگونه به‌طور تیمی حل می‌کنن.

4. از محل کارِتون بازدید کنین.

پس از چند مصاحبه، شرکت ممکنه از شما دعوت کنه تا از امکاناتش بازدید کنین و ببینین کار کردن در اون محیط چطوره.

5. از کارمندان آن شرکت سؤال بپرسین.

اگه کارمندان فعلی یا قبلی رو می شناسین، باهاشون تماس بگیرین و اطلاعات بگیرین. ممکنه بتونن بینش بیشتری دربارۀ روابط کارفرما و کارمند و فرهنگ شرکت در اختیارتون بذارن.

6. نقطه‌ نظرات رو آنلاین بخونین.

بسیاری از وب‌سایت‌ها به شما این فرصت رو می‌دن که تجربیات سایر کارمندان رو بخونین. نظرات مثبت و منفی رو بررسی کنین تا مزایا و معایبی که اون کار یا شرکت ممکنه داشته باشه رو بفهمین.

7. قرارداد کار و مدارک مقدماتی خودتون رو مطالعه کنین.

وقتی یه پیشنهاد شغلی دریافت می‌کنین، احتمالاً اسنادی رو که مورد نظر اون محیط کار هست رو بررسی کنین. مثل، قراردادها که معمولاً شامل ساعات کار، الزامات شغلی و میزان دستمزد شماست. کتابچه راهنمای شرکت رو هم بخونین.

8. هرگونه دغدغۀ فکری‌تون رو سؤال کنین.

اگه فکر می‌کنین پس از دریافت پیشنهاد کار به اطلاعات بیشتری از محیط کار نیاز دارین، از نماینده منابع انسانی یا مدیر استخدام بخوایین تا از تجارب‌شون در شرکت شما رو هم مطلع کنن

.