سلامت عاطفی چیست؟ 6 راه تقویت سلامت احساسی یا هیجانی

سلامت عاطفی چیست؟

سلامت عاطفی (سلامت احساسی یا سلامت هیجانی)، توانایی فرد در پذیرش و مدیریت احساسات و تجربیات متنوعیه که در طول زندگی باهاشون مواجه میشه.

تعریف سلامت عاطفی از دیدگاه مرکز ملی سلامت هیجانی ایالات متحده: «آگاهی، درک و پذیرش احساسات و هیجانات مختلف به‌علاوه توانایی ما برای مدیریت مؤثر اون‌ها».

تاریخچه سلامت عاطفی

به گفته مؤسسه سلامت جهانی، مفهوم سلامت احساسی در دهۀ ۱۹۵۰ در پیش‌زمینه آگاهی عمومی قرار گرفت. اَشکال باستانی تندرستی، مثل آیورودا و طب سنتی چینی، هزاران‌ساله که وجود داشتن‌، اما فرهنگ‌های غربی تا زمان‌های مدرن به این اندازه دربارۀ تندرستی عاطفی فکر نمی‌کردن؛ اما در دهه‌های اخیر، درک این موضوع رواج پیدا کرده که اگه فردی از نظر عاطفی احساس خوبی نداشته باشه، پس داشتن یه زندگی سالم و رضایت‌بخش براش غیر ممکنه؛ این موضوع الان موضوع اصلی جنبش سلامت همگانیه.

چطور سلامت احساسی روی زندگی تأثیر می‌ذاره؟

شاید اصلاً متوجه نشین که سلامت عاطفی یا نبودِ اون چقدر در بخش‌های مختلف زندگی نقش دارد. اجازه بدین تأثیر سلامت عاطفی و مدیریت احساسات در جای‌جای زندگی رو براتون باز کنم:

• تأثیر سلامت عاطفی روی انواع رابطه

وقتی به علت شرایط کاری یا دلایل دیگه‌ای با افراد زیادی سروکار داشته باشیم باید یاد بگیریم چطوری با اون‌ها همفکری و همکاری کنیم، مهمه که نقطه‌نظرات خود‌مون رو دربارۀ مسائل مختلف درک و مطرح کنیم. گاهی اوقات ما با دیگران مخالفیم ولی مخالفتمون رو ابراز نمی‌کنیم؛ برای شاد و سالم نگه‌داشتن روابطمون، باید بتونیم به‌آرامی و به طور مناسب اختلاف نظر‌مون رو حل کنیم.

اگه نتونین احساساتتون رو به هر شکلی که هستن (مثل احساس دلسوزی و ترحم یا خشم و انزجار) درست شناسایی کنین و باهاشون کنار بیاین، طبیعتاً شناسایی و مقابله با احساسات دیگران هم براتون سخت میشه و به‌این‌ترتیب وضعیت سلامت عاطفی روی روابط ما چه شخصی و چه حرفه‌ای تأثیر می‌ذاره.

• تأثیر سلامت هیجانی در موفقیت شغلی و تحصیلی!

چه ده‌ها سال باشه که در شغل انتخابیِ خودتون مشغول کارین و چه هنوز تصمیمی جدی درباره اینکه می‌خواین با زندگی‌تون چی کار کنین نگرفته باشین، توانایی شما در مدیریت موقعیت‌ها به‌محض بروزشون برای موفقیت شما مهم و ضروریه.

دونستن احساساتتون، مواجهه با هیجاناتتون و توانایی کنترل و مقابله بر چالش‌ها با ذهنیت مثبت، همگی باعث میشه که به نتایج بهتری در زندگی تحصیلی و حرفه‌ای‌تون برسین.

تاثیر هوش هیجانی رو روی سلامت عاطفی دست‌کم نگیرید؛ هوش هیجانی چیه؟ چقدر مهمه؟ چطور میشه تقویت‌اش کرد؟

• تأثیر سلامت احساسی روی سلامت روان

شاید بدیهی به نظر برسه، اما سلامت عاطفی شما بخش بزرگی از سلامت روان و سلامت کلی شما رو تشکیل میده. این واقعیت دربارۀ همه صدق می‌کنه، اما برای کسانی که با چالش‌های سلامت روان مواجه هستن،

می‌تونه تأثیرگذارتر هم باشه. همون‌طور که دربارۀ شناخت، درک و چگونگی مواجهۀ درست با شرایط و چالش‌های زندگی نکاتی رو یاد می‌گیرین و بهتر رفتار می‌کنین، اگه احساسات و عواطفتون رو بشناسین و باهاشون کنار بیایین، می‌تونین خیلی بهتر روی سلامت روانتون کار کنین.

• تأثیر مخربِ سلامت عاطفی ضعیف

نداشتن توانایی در ایجاد وضعیت عاطفی مثبت در طول زندگی می‌تونه منجر به پیامدهای بدتر و جبران‌ناپذیرتری بشه، مخصوصاً به این دلیل که حالات عاطفی و هیجانی منفی یه حالت استرس‌زا رو به وجود میارن.

تأثیرات مخربی که شرایط استرس‌زا به وجود میارن:

1. استرس سیستم ایمنی بدن رو تضعیف می‌کنه.
2. استرس طولانی‌مدت فشارخون رو بالا می‌بره.
3. همه چیز از مشکلات قلبی گرفته تا مشکلات روانی رو بدتر می‌کنه.
4.  استرس روی مسائل مربوط به برقراری و حفظ رابطه با دیگران تأثیر منفی می‌ذاره.
5. باعث بروز مشکلاتی در کار و محیط کاری میشه.
6. تمرکز رو از بین می‌بره.

• فواید سلامت عاطفی قوی

به همون اندازه که سلامت عاطفی ضعیف می‌تونه مشکلات بزرگی در زندگی به وجود بیاره، داشتن سلامت عاطفی قوی می‌تونه به پیشرفتتون کمک کنه.

این‌ها برخی از مزایای متعدد داشتن سلامت هیجانی هستن:

1. روابط شما با دیگران در بهترین حالت قرار می‌گیره.
2. باعث کاهش استرس در نتیجه کاهش بیماری و تقویت سیستم ایمنی میشه.
3. مثبت‌اندیشی ناشی از سلامت هیجانی باعث رشد و شکوفایی میشه.

چگونه سلامت هیجانی‌مون رو بهتر کنیم؟

حالا که فهمیدین سلامت عاطفی برای یه زندگی سالم چقدر اهمیت داره، احتمالاً از خودتون بپرسین که آیا میشه کاری برای تقویت و بهتر کردن سلامت هیجانی انجام داد؟

خوشبختانه از این بابت هیچ کمبودی در فهرست فعالیت‌هایی که می‌تونه بهزیستی عاطفی رو ارتقا بده، وجود نداره. در ادامه به نکاتی می‌پردازیم که با پیروی از اون‌ها می‌تونین وضعیت ذهنی‌تون رو بهتر کنین:

1. ذهن‌آگاهی رو تمرین کنین.

ذهن‌آگاهی دربارۀ حضور در لحظه است. به‌جای زندگی در دنیای حسرت‌ها و افسوس‌ها، ذهن‌آگاهی ما رو تشویق می‌کنه تا واقعاً در زندگی‌مون مشارکت داشته باشیم. ذهن‌آگاهی می‌تونه سلامت جسمی و عاطفی ما رو بهتر کنه. میشه تمرکز حواس رو با انجام هر کاری از دویدن گرفته تا غذا خوردن تمرین کرد.

برای تقویت ذهن‌آگاهی؛ 6 کاری که برای افزایش ذهن‌آگاهی می‌تونین انجام بدین

2. ارتباط با دیگران.

لازم نیست تنهایی قدم در این راه بذارین؛ سلامت عاطفی مربوط به ارتباط و توانایی مقابله با احساسات‌ خودمونه، اما بخش‌هایی زندگی عاطفی ما مربوط به افرادیه که می‌شناسیم و دوست داریم.

دربارۀ احساسات و عواطفتون با دیگران صحبت کنین، این کار باعث درک بهتر اون‌ها از شما میشه. از دیگران راجع‌به احساساتشون بپرسین تا فرصتی برای درک دیدگاه‌های مختلف رو داشته باشین.

سعی کنین با افرادی خارج از دوستان و آشنایانتون ارتباط برقرار کنین تا علاوه بر تجربیات خودتون، از تجربیات زندگیِ اون‌ها هم استفاده کنین و حس بهتری بگیرین. برقراری ارتباط با دیگران فواید زیادی داره که یکی از اون‌ها افزایش سلامت عاطفیه.

در این ارتباطات تلاش کنین به شناخت آدم‌های اطرافتون برسین، با شناخت ویژگی‌های آدم امن و ویژگی‌های سمی مراقب آدم‌های اطرافتون باشین، این شکلی بهتر از سلامت عاطفی‌تون مراقبت می‌کنین.

3. استرس رو مدیریت کنین.

مدیریت استرس کلید حفظ سلامت عاطفی و سلامت جسمیه. برای شروع مدیریت استرس، فعالیت‌های مختلفی رو امتحان کنین تا ببینین کدام برای شما مناسب‌تره و باعث میشه احساس آرامش و شادی بیشتری داشته باشین. می‌تونین مدیتیشن ساده رو با کمک یه ویدئو یا یه برنامه یوتیوب انجام بدین، پیاده‌روی کنین، دوش بگیرین یا تنفس عمیق رو تمرین کنین.

برای کاهش استرس؛ 8 تمرین تنفسی برای کاهش اضطراب و استرس و افزایش آرامش شما

4. مراقب سلامت جسمی‌تون باشین.

ما اغلب به ابعادِ جسمی و عاطفی‌مون جدا از هم فکر می‌کنیم، اما همون‌طور که تا الان متوجه شدین، این دو خیلی به هم مرتبط اند. با تقویت سلامت جسمی، از نظر عاطفی هم مزایای زیادی نصیبتون می‌شود. انجام فعالیت‌هایی که باعث افزایش ترشح اندورفین (همان مواد شیمیایی که کارش ایجادِ حس شادی در بدنه) میشن، روشی آسان برای افزایش سلامت عاطفی‌تونه. اندورفین رو میشه با هر چیزی افزایش داد از رقصیدن گرفته تا خندیدن.

5. برای داشتن یه زندگی متعادل برنامه‌ریزی کنین.

تعادل بین کار و زندگی چیزیه که روان‌شناسان و متخصصان سلامت روان همیشه درباره‌اش صحبت می‌کنن. به این دلیل که مردم متوجه بشن با داشتن کار بیش‌ازحد، وقتی برای روابط شخصی، آرامش یا تفریح براشون باقی نمی‌مونه. برای اینکه از نظر عاطفی در بهترین حالت خودتون باشین، باید تو زندگی‌تون تعادل ایجاد کنین. اختصاص زمان تعیین‌شده برای انجام فعالیت‌های گردشی و تفریحی و ایجاد مرزهای محکم در ساعات کاری دو راهه ساده برای کمک به بهبود این تعادله.

برای برگروندن تعادل به زندگی؛ چرخ زندگی، راه حلی که باهاش تعادل رو به زندگی‌مون برمیگردونیم

6. روی خوابتون سرمایه‌گذاری کنین.

عادات و رفتارهایی که برای خوابیدن و در حین خواب از خودمون نشان می‌دیم با عنوان بهداشت خواب معرفی میشن. هر چی بهتر بخوابین، شانس بیشتری برای داشتن احساس خوب در وقت بیداری دارین. بهداشت خواب رو می‌تونین از طریق انجام کارهایی مثل زمان خواب مشخص، محدودکردن کافئین در اواخر روز و پرخوری نکردن قبل از خواب بهتر کنین.

سخن آخر

سلامت عاطفی، سلامت احساسی یا سلامت هیجانی، به هر اسمی که بیان میشه برای داشتن یه زندگی سالم ضروریه. هرکدام از این تغییرات شاید به‌تنهایی قدمی کوچیک به نظر برسن، اما با کنار هم قرار دادنشون متوجه پیشرفت‌های بزرگی می‌شین. استفاده از یک یا چند مورد از این راهکارهای ساده می‌تونه شما رو در مسیری مناسب برای بهبود وضعیت سلامت هیجانی‌تون قرار بده.