انواع رابطه بررسی 6 نوع روابط بین زن و مرد ، عاطفی و اجتماعی

بررسی انواع رابطه و ارتباط که در طول زندگی با آن‌ها مواجه خواهیم شد.

روابط بین فردی بخشی بزرگ و حیاتی از زندگی شما را تشکیل می‌دهند. این روابط می‌توانند یک ارتباط نزدیک و صمیمی یا دور و چالش‌برانگیز باشند. صرف‌نظر از ماهیت رابطه، انواع مختلف رابطه به ایجاد شبکه حمایت اجتماعی کمک می‌کنند، این موضوع برای سلامت جسمی و روانی بسیار مهم است.

برای درک بهتر و بحث دقیق درباره این روابط، یادگیری بیشتر در مورد انواع مختلف رابطه که یک فرد می‌تواند داشته باشد حتماً مفید است.

رابطه چیست؟

ارتباط؛ رابطه هرگونه ارتباط بین دو نفر است که می‌تواند مثبت یا منفی باشد.

شما می‌توانید با طیف وسیعی از افراد از جمله خانواده و دوستان رابطه داشته باشید. البته عبارت «در یک رابطه بودن»، اغلب به رابطه عاشقانه معنی می‌شود، اما در حقیقت به هر نوع رابطه‌ای اشاره می‌کند که یک فرد با دیگری دارد.

«در یک رابطه بودن» همیشه به این معنا نیست که پای صمیمیت فیزیکی، وابستگی عاطفی و تعهد در میان است. هرکسی ممکن است درگیر انواع مختلفی از روابط باشد که هرکدام از آن‌ها ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود را دارند.

انواع اساسی روابط

روابط معمولاً در یکی از چندین دسته زیر قرار می‌گیرند (اگرچه گاهی اوقات ممکن است همپوشانی داشته باشند):

• روابط خانوادگی
• دوستان
• آشنایان
• روابط عاشقانه
• روابط جنسی
• روابط کاری
• روابط موقعیتی (روابط بر پایه «موقعیت» یا سود)

این اشکال مختلف از روابط می‌توانند از نظر نزدیکی و صمیمیت بسیار متفاوت از هم باشند. به علاوه این انواع اساسی، انواع فرعی متفاوتی از روابط در هر یک از این انواع وجود دارد. برخی از انواع مختلف روابطی که ممکن است در مقطعی از زندگی خود تجربه کنید شامل موارد زیر است:

درحالی‌که انواع مختلفی از روابط وجود دارد، چهار نوع اصلی معمولاً به‌عنوان روابط خانوادگی، روابط عاشقانه، دوستی و آشنایی شناسایی می‌شوند.

شاید نیاز داشته باشید این مطلب را هم بخوانید: دوستی چیست؛ انواع رابطه دوستی و رفاقت و اهمیت دوست و رفیق.

1. روابط افلاطونی

رابطه افلاطونی نوعی دوستی است که شامل یک پیوند نزدیک و صمیمی بدون رابطه جنسی یا عاشقانه است. این روابط معمولاً با موارد زیر مشخص می‌شوند:

• نزدیکی
• علاقه
• درک و فهم
• توجه
• مراقبت
• پشتیبانی
• صداقت
• پذیرش و پذیرفته‌شدن

روابط افلاطونی می‌توانند در طیف وسیعی از موقعیت‌ها رخ دهند، همچنین می‌توانند شامل دوستی‌های همجنس یا مخالف نیز باشند. ممکن است با یک هم‌کلاسی یا همکار خود رابطه افلاطونی برقرار کنید، یا ممکن است با فردی در محیط دیگری مانند باشگاه، فعالیت ورزشی یا سازمان داوطلبانه که در آن مشارکت دارید، ارتباط برقرار کنید.

این نوع رابطه می‌تواند نقشی اساسی در ارائه حمایت اجتماعی ایفا کند که برای سلامتی و رفاه شما ضروری است. تحقیقات نشان می‌دهد که دوستی افلاطونی می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به بیماری، کاهش خطر افسردگی یا اضطراب و تقویت ایمنی شما کمک کند.

روابط افلاطونی آنهایی است که شامل صمیمیت و دوستی بدون رابطه جنسی است. گاهی اوقات روابط افلاطونی می‌توانند در طول زمان تغییر کنند و به یک رابطه عاشقانه یا جنسی تبدیل شوند.

2. روابط عاشقانه: عشق

روابط عاشقانه آنهایی هستند که با احساس عشق و جذابیت برای شخص دیگر مشخص می‌شوند. درحالی‌که عشق رمانتیک می‌تواند متفاوت باشد، اغلب شامل احساس شیفتگی، صمیمیت و تعهد می‌شود.

بیشتر بخوانید: شیفتگی یا دلدادگی چیه و چه فرقی با عشق داره؟

کارشناسان راه‌های مختلفی را برای توصیف چگونگی تجربه و ابراز عشق افراد ارائه کرده‌اند. به‌عنوان‌مثال، روان‌شناس رابرت استرنبرگ سه جزء اصلی عشق را پیشنهاد می‌کند: اشتیاق، صمیمیت، وفاداری و تعهد. او توضیح می‌دهد که عشق رمانتیک ترکیبی از شور و صمیمیت است.

روابط عاشقانه به‌مرورزمان تغییر می‌کنند. در شروع یک رابطه، افراد معمولاً احساسات قوی‌تری از اشتیاق را تجربه می‌کنند. در طول این دوره شیفتگی اولیه، مغز انتقال‌دهنده‌های عصبی خاصی (دوپامین، اکسی‌توسین و سروتونین) را آزاد می‌کند که باعث می‌شود افراد احساس سرخوشی و «عاشقی» کنند.

با گذشت زمان، این احساسات شروع به کاهش پیداکردن از شدت اولیه خود می‌کنند. همان‌طور که رابطه بالغ می‌شود، افراد سطوح عمیق‌تری از صمیمیت عاطفی را درک می‌کنند.

روابط عاشقانه اغلب در ابتدا آتشی‌تر هستند و با گذشت زمان از قدرت اشتیاق و احساسات اولیه کاسته شده و احساس اعتماد، صمیمیت عاطفی و تعهد قوی‌تر می‌شود.

احتمالاً براتون جالبه؛ ۲۷ نشانه‌ای که بهتون میگن دچار عشق واقعی شدین

3. روابط وابسته

رابطه وابسته نوعی رابطه نامتعادل و ناکارآمد است که در آن یک شریک به شخص دیگر تکیه عاطفی، فیزیکی یا ذهنی دارد. همچنین ممکن است که هر دو طرف به طور متقابل به یکدیگر وابسته باشند. هر دو ممکن است به‌نوبت نقش مراقب را ایفا کنند و به طور متناوب بین نقش مراقب و مراقبت شونده جابه‌جا شوند.

ویژگی‌های یک رابطه وابسته عبارت است از:

• یک طرف به‌عنوان بخشنده و شخص دیگر به‌عنوان گیرنده عمل می‌کند.
• برای جلوگیری از درگیری با طرف مقابل، تمام تلاش خود را می‌کنید.
• احساس می‌کنید باید برای انجام کارها اجازه بگیرید.
• برای همه اعمال طرف مقابل احساس مسئولیت دارید.
• هر کاری را برای خوشحال کردن طرف مقابل انجام می‌دهید، حتی اگر باعث ناراحتی خود شما شود.
• بالابردن طرف مقابل حتی اگر کاری برای جلب حسن‌نیت و تحسین شما انجام نداده باشد.
• احساس بلاتکلیفی در رابطه و عدم داشتن حس خوب، از نشانه‌های این نوع رابطه است.

بااین‌حال، همه روابط وابسته یکسان نیستند. آنها می‌توانند از نظر شدت متفاوت باشند. وابستگی مشترک می‌تواند بر انواع مختلف روابط از جمله روابط عاشقانه، والدین، فرزندان، دوستی، سایر اعضای خانواده و حتی همکاران تأثیر بگذارد.

در روابط وابسته هر دو طرف وابسته هستند. ولی یکی از طرفین وابستگی شدیدتری نسبت به‌طرف دیگر دارد، طرف دیگر راحت‌تر برخورد می‌کند. به‌عنوان‌مثال، شخصی که وابسته‌تر است ممکن است احساس مسئولیت بیشتری در مقابل رفع نیازهای طرف مقابل داشته باشد درصورتی‌که نیازهای خودش برآورده نمی‌شود.

احتمالاً براتون جالب باشه؛ 5 اشتباهی که منجر به طرد شدن شما از طرف مقابل میشه!

4. روابط اتفاقی

روابط گاه‌به‌گاه اغلب شامل روابط دوست‌یابی است که ممکن است شامل رابطه جنسی بدون انتظار تک همسری یا تعهد باشد. بااین‌حال، کارشناسان معتقدند که این اصطلاح مبهم است و برای افراد مختلف می‌تواند معانی مختلفی داشته باشد.

طبق تحقیقات روابط گاه‌به‌گاه می‌تواند در موقعیت‌هایی مانند:

• توقف‌هایی برای یک شب،
• فرصت یا غنیمت،
• برای «سکس» و
• بر اساس مزیت یا سود

رخ دهد.

چنین روابطی اغلب در پیوستاری وجود دارند که در سطوح فراوانی تماس، نوع تماس، میزان افشای شخصی، بحث در مورد رابطه و درجه دوستی متفاوت هستند. این مطالعه نشان داد که افراد باتجربه جنسی بیشتر در مقایسه با افرادی که تجربه جنسی کمتری داشتند، بهتر می‌توانستند تعاریف این برچسب‌ها را شناسایی کنند.

روابط گاه‌به‌گاه اغلب در میان بزرگسالان جوان رایج است. تا زمانی که روابط گاه‌به‌گاه با ارتباط و رضایت مشخص انجام شوند، می‌توانند چندین مزیت مثبت جنسی داشته باشند. آنها می‌توانند نیاز به رابطه جنسی، صمیمیت، ارتباط و همراهی را بدون نیاز عاطفی و تعهد انرژی یک رابطه جدی‌تر برآورده کنند.

روابط گاه‌به‌گاه در میان بزرگسالان جوان‌تر رایج‌تر است، اما افراد در هر سنی می‌توانند در این نوع رابطه شرکت کنند. رضایت در این نوع رابطه مهم است.

احتمالاً براتون جالب باشه؛ علم ثابت کرده دخترها جذب پسرهای شر و شیطون می‌شن، اما چرا؟

5. روابط باز

یک رابطه باز نوعی از رابطه توافقی غیر تک همسری است که در آن یک یا چند شریک با افراد دیگر رابطه جنسی یا رابطه دارند. هر دو نفر موافق رابطه جنسی با افراد دیگر در یک رابطه باز هستند؛ اما ممکن است شرایط یا محدودیت‌های خاصی داشته باشند.

روابط باز می‌توانند در هر نوع رابطه عاشقانه رخ دهند، خواه گاه‌به‌گاه، قرار ملاقات یا ازدواج.

این تمایل بیشتر در مورد روابط غیر تک همسری وجود دارد. بااین‌حال، تحقیقات نشان می‌دهد که حدود ۲۱ تا ۲۲ درصد از بزرگسالان در مقطعی از زندگی خود درگیر نوعی رابطه باز خواهند بود.

احتمال درگیرشدن در یک رابطه باز به جنسیت و گرایش جنسی نیز بستگی دارد. مردان گزارش دادند که در مقایسه با زنان تعداد بیشتری از روابط باز را تجربه کرده‌اند. افرادی که خود را همجنس‌گرا، لزبین و دوجنس‌گرا می‌شناسند نسبت به کسانی که خود را دگرجنس‌گرا می‌شناسند، بیشتر احتمال دارد که درگیری قبلی در روابط باز را گزارش کنند.

چنین روابطی می‌توانند مزایایی داشته باشند، از جمله افزایش آزادی جنسی و دام‌هایی مانند حسادت و درد عاطفی. روابط باز زمانی موفقیت‌آمیزتر هستند که زوجین مرزهای شخصی، عاطفی و جنسی را تعیین کنند و به‌وضوح احساسات و نیازهای خود را با یکدیگر در میان بگذارند.

روابط باز شکلی از عدم تک همسری توافقی است. درحالی‌که یک ارتباط اولیه عاطفی و اغلب فیزیکی بین دو نفر در رابطه وجود دارد، آنها متقابلاً موافق صمیمیت با سایر افراد خارج از رابطه هستند.

6. روابط سمی

رابطه سمی هر نوع رابطه بین فردی است که در آن رفاه عاطفی، فیزیکی یا روانی شما به‌نوعی تضعیف یا تهدید می‌شود. چنین روابطی اغلب باعث می‌شوند شما احساس شرم، تحقیر، سوءتفاهم یا عدم حمایت کنید.

هر نوع رابطه می‌تواند سمی باشد از جمله دوستی، روابط خانوادگی، روابط عاشقانه یا روابط در محل کار.

روابط سمی با موارد زیر مشخص می‌شوند:

• عدم حمایت
• سرزنش کردن
• رقابت‌پذیری
• کنترل رفتارها
• بی‌احترامی
• بی صداقتی
• تحت‌فشار قرارگرفتن
• خصومت
• حسادت
• رفتارهای منفعل - تهاجمی
• ارتباط ضعیف
• استرس و افسردگی

گاهی همه افراد در یک رابطه در ایجاد این مسمومیت نقش دارند. به‌عنوان‌مثال، اگر همگی به طور مداوم نامهربان، انتقادپذیر، ناامن و منفی‌باف باشید، ممکن است در ایجاد مسمومیت نقش داشته باشید.

در موارد دیگر، یک فرد در یک رابطه ممکن است به‌گونه‌ای رفتار کند که احساسات سمی ایجاد کند. این ممکن است عمدی باشد، اما در موارد دیگر، افراد ممکن است به طور کامل درک نکنند که چگونه بر دیگران تأثیر منفی و سمی می‌گذارند. برخی افراد به دلیل روابط خانوادگی و دیگر روابط خود درگذشته ممکن است در رابطه‌های فعلی خود درست رفتار نکنند و بدون اینکه خود بدانند اثر سمی در رابطه داشته باشند.

این نوع رابطه سمی فقط احساس نارضایتی ندارد، روابط سمی می‌توانند آسیب جدی به‌سلامت شما وارد کنند. به‌عنوان‌مثال، طبق یک مطالعه، استرس ناشی از روابط منفی تأثیر مستقیمی بر سلامت قلب و عروق دارد. احساس انزوا و درک نادرست در یک رابطه همچنین می‌تواند منجر به‌تنهایی شود که نشان داده است اثرات مضری بر سلامت جسمی و روانی دارد.

برای تشخیص رابطه سمی لازم است ویژگی‌های سمی را بشناسیم؛ چطور ویژگی‌های سمی خودمون و دیگران رو شناسایی کنیم؟

روابط سمی می‌توانند استرس‌زا، مضر و حتی توهین‌آمیز باشند. اگر با کسی در زندگی خود رابطه مسموم دارید، روی ایجاد مرزهای قوی برای محافظت از خود کار کنید. با یک متخصص سلامت روان صحبت کنید یا اگر به شما آسیب می‌رساند، رابطه را قطع کنید.

اگر شما یا یکی از نزدیکانتان قربانی خشونت خانگی هستید، حتماً با یک روان‌شناس در ارتباط باشید. همچنین می‌توانید برای منابع بیشتر در مورد سلامت روان، به مقالات بیشتر منوباز مراجعه کنید.

تعریف رابطه شما

اینکه چگونه رابطه خود را تعریف می‌کنید به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله اینکه چه چیزی برایتان مهم است و چه احساسی دارید. برای تعریف رابطه خود، پرسیدن چند سؤال می‌تواند مفید باشد:

• آیا نسبت به یکدیگر احساسات عاشقانه دارید؟
• هر فرد منتظر چه نتیجه‌ای از رابطه است؟
• چقدر می‌خواهید با هم وقت بگذرانید؟
• رابطه به کجا خواهد رسید؟
• آیا در حال حاضر با افراد دیگری درگیر هستید یا می‌خواهید با آنها درگیر شوید؟

فهمیدن اینکه چه چیزی برای شما و شریک زندگی‌تان اهمیت دارد، گام مهمی در تعیین نوع رابطه‌ای است که می‌خواهید داشته باشید. ممکن است متوجه شوید که هر دو در یک مرحله هستید یا متوجه شوید که چیزهای متفاوتی از رابطه خود می‌خواهید.

تعریف رابطه‌تان به معنای تعهد بلندمدت نیست. در عوض، می‌تواند راهی برای کمک به شما در درک بهتر مرزها و انتظارات از رابطه باشد.

چگونه رابطه خود را سالم نگه دارید؟

صرف‌نظر از اینکه رابطه خود را چگونه تعریف می‌کنید، مراحل مهمی وجود دارد که می‌توانید برای اطمینان از سالم بودن ارتباط خود بردارید. استراتژی‌هایی که می‌تواند کمک کند عبارت‌اند از:

• ارتباط آشکار و صادقانه
• محبت‌آمیز بودن و نشان‌دادن اهمیت دادن شما
• احترام متقابل
• نشان‌دادن قدردانی و سپاسگزاری

بیشتر بخوانید: 25 مزیت برتری که قدردانی و سپاسگزاری کردن از دیگران برامون به وجود میاره

• گوش‌دادن فعال
• نشان‌دادن علاقه به یکدیگر
• حمایت‌کننده و تشویق‌کننده بودن
• احساس همدردی با یکدیگر
• گذراندن وقت با هم
• داشتن مرزهای سالم
• قابل‌اعتماد بودن

ارتباط اغلب تنها مهم‌ترین چیز در یک رابطه است. روابط خوب نیز با صداقت و اعتماد متقابل مشخص می‌شوند. این بدان معنا نیست که این رابطه صرفاً معاملاتی است. این نشان می‌دهد که شما به طور طبیعی درگیر دادن و گرفتنی هستید که حمایت سودمندی را برایتان فراهم می‌کند.

برای داشتن یه رابطه سالم بهتر است تلاش کنید که آدم امن زندگی همدیگر بشوید.

نتیجه‌گیری

مهم نیست که چه نوع رابطه‌ای با شخص یا افراد دیگری دارید، مهم است که آن رابطه سالم باشد. روابط سالم با اعتماد، احترام متقابل، صراحت، صداقت و محبت مشخص می‌شوند. ارتباط خوب همچنین نشانه یک رابطه سالم است.

اقداماتی وجود دارند که می‌توانید برای بهبود روابط خود با دیگران انجام دهید. اطمینان از اینکه به دیگران اطلاع می‌دهید که به شما اهمیت می‌دهند و نشان‌دادن قدردانی خود دو استراتژی هستند که می‌توانند مفید باشند.

اما اگر رابطه‌ای باعث استرس می‌شود یا نشانه‌هایی از سمی بودن را نشان می‌دهد، به دنبال راه‌هایی برای ایجاد مرزهای واضح باشید، با یک درمانگر صحبت کنید یا حتی اگر رابطه خیلی ناسالم است، آن را پایان دهید.

روابط اجتماعی نیز مهم هستند و انواع مختلفی دارند. داشتن روابط متنوع با افراد مختلف می‌تواند تضمین کند که شما از حمایت و ارتباطاتی که برای سلامت عاطفی و رفاه خود نیاز دارید برخوردار خواهید بود.