سلامت روان چیست؟

سلامت روان اصطلاحی است که برای توصیف بهزیستی عاطفی، روانی و اجتماعی استفاده می شود. کیفیت سلامت روانی افراد اغلب با میزان سازگاری آنها با استرس های روزمره سنجیده می شود.
سلامت روان به افراد اجازه می دهد تا از توانایی های خود استفاده کنند، مولد باشند، تصمیم بگیرند و نقش فعالی در جوامع خود ایفا کنند.
داشتن سلامت روان ضعیف اغلب با داشتن یک بیماری روانی اشتباه گرفته می شود. اما سلامت روان در واقع به وضعیت بهزیستی روانی یک فرد اعم از اینکه بیماری روانپزشکی داشته باشد یا نداشته باشد، اشاره دارد.

تاریخچه سلامت روان

مقاله‌ای در مجله جهانی روان‌پزشکی بیان می‌کند که سلامت روان به‌طور رسمی در سال 1946 در خلال کنفرانس بین‌المللی سلامت به‌عنوان حوزه‌ی مطالعاتی خود ظاهر شد.
در این کنفرانس بود که سازمان بهداشت جهانی (WHO) تأسیس شد. اساسنامه سازمان جهانی بهداشت بیان می‌کند که «بهزیستی» ذهنی بخشی جدایی ناپذیر از سلامت کلی است، حتی در غیاب بیماری روانی.
قبل از سلامت روان، "بهداشت روان" اصطلاحی بود که در قرن 19 و 20 برای اشاره به تأثیر فرآیندهای ذهنی بر سلامت کلی استفاده می شد.
یک جنبش بهداشت روانی در ایالات متحده در سال 1908 شکل گرفت. هدف آن حمایت از افرادی بود که "بیمار روانی" یا افرادی که شرایط روانپزشکی داشتند، به روشی انسانی تر، همانطور که در طول تاریخ، افراد مبتلا به بیماری های روانی مورد آزار و اذیت قرار می گرفتند و مورد بی توجهی قرار می گرفتند و فاقد مراقبت کافی بودند.
اگرچه ننگ پیرامون بیماری روانی هنوز وجود دارد، افراد بیشتر و بیشتری به اهمیت دریافت درمان، مانند روان درمانی برای حفظ رفاه روانی خود، صرف نظر از اینکه آیا بیماری روانی دارند، پی برده اند.
علاوه بر این، تحقیقات فراوان نشان داده اند که سلامت روانی مثبت با بهبود کیفیت زندگی، از جمله بهره وری بهتر، ارتباطات اجتماعی نزدیک تر، پیشرفت تحصیلی بالاتر و بهبود روابط مرتبط است.

سلامت روان نه تنها به رفاه عاطفی بلکه به نحوه تفکر و رفتار افراد نیز اشاره دارد. تعدادی از عوامل مختلف وجود دارد که بر سلامت روان تأثیر می گذارد.

بیشتر بخوانید: هوش عاطفی: چگونه در روابط عاشقانه از نظر عاطفی باهوش باشیم؟

رضایت از زندگی

توانایی فرد برای لذت بردن از زندگی اغلب به عنوان شاخص سلامت و تندرستی روانی استفاده می شود. اغلب به عنوان درجه ای تعریف می شود که یک فرد از مهم ترین جنبه های زندگی خود لذت می برد.

برخی از عواملی که نقش مهمی در رضایت از زندگی دارند عبارتند از فقدان احساس بیماری، روابط خوب، احساس تعلق، فعال بودن در کار و اوقات فراغت، احساس موفقیت و غرور، ادراک مثبت از خود، احساس استقلال و احساس امید.

بیشتر بخوانید: سواد رابطه چطور می تواند کیفیت و رضایت زندگی ما را افزایش دهد؟

تاب آوری

توانایی بازگشت از ناملایمات به عنوان انعطاف پذیری نامیده می شود. افرادی که انعطاف پذیر هستند نیز تمایل دارند که دیدگاه مثبتی نسبت به توانایی خود در مقابله با چالش ها داشته باشند و در صورت نیاز به دنبال حمایت اجتماعی باشند. کسانی که انعطاف پذیرتر هستند، بهتر می توانند نه تنها با استرس کنار بیایند، بلکه حتی در مواجهه با آن نیز پیشرفت کنند.

حمایت کردن

حمایت اجتماعی برای سلامت روان مثبت مهم است. تنهایی با مشکلات جسمی و روانی از جمله بیماری های قلبی عروقی، افسردگی، مشکلات حافظه، سوء مصرف مواد مخدر، سوء مصرف الکل و تغییر عملکرد مغز مرتبط است.
کاهش حمایت اجتماعی ناشی از تغییرات زندگی مانند رفتن به دانشگاه، مواجهه با ناملایمات اجتماعی، تغییر شغل یا طلاق می تواند تأثیر منفی بر سلامت روان داشته باشد.
خوشبختانه، تحقیقات نشان می دهد که لزوماً تعداد ارتباطات حمایتی شما مهم ترین نیست، بلکه کیفیت این روابط است.

انعطاف پذیری

داشتن انتظارات سفت و سخت گاهی اوقات می تواند استرس بیشتری ایجاد کند. انعطاف پذیری عاطفی ممکن است به اندازه انعطاف پذیری شناختی مهم باشد. افراد سالم از نظر روانی طیف وسیعی از احساسات را تجربه می کنند و به خود اجازه می دهند این احساسات را ابراز کنند. برخی از افراد برخی از احساسات را خاموش می کنند و آنها را غیرقابل قبول می دانند.
فقدان انعطاف‌پذیری روان‌شناختی با برخی از انواع آسیب‌شناسی روانی مرتبط است، در حالی که تحقیقات نشان می‌دهد که افزایش انعطاف‌پذیری با تعادل بهتر زندگی و بهبود تاب‌آوری مرتبط است.

چالش های سلامت روان

اتحاد ملی بیماری های روانی (NAMI) بیان می کند که تخمین زده می شود که از هر پنج بزرگسال آمریکایی، یک نفر هر سال یک مشکل سلامت روان را تجربه می کند. تعدادی از عوامل خطر وجود دارد که می تواند احتمال ابتلا به سلامت روانی ضعیف را افزایش دهد.

تبعیض

رفتار ناعادلانه به دلیل ویژگی های شخصی مانند سن، نژاد، قومیت، ناتوانی، گرایش جنسی یا هویت جنسی با افزایش اضطراب و افسردگی مرتبط است.

قرار گرفتن در معرض تروما

تروما با اضطراب، افسردگی، تغییرات خلقی (افزایش عصبانیت و تحریک پذیری)، احساس ناامیدی و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مرتبط است.

سابقه خانوادگی بیماری روانی

تحقیقات نشان می دهد که انواع بیماری های روانی در خانواده ها مانند اختلال کمبود توجه/بیش فعالی (ADHD)، اختلال دوقطبی، اختلال افسردگی اساسی (MDD) و اسکیزوفرنی وجود دارد.

درآمد کم

درآمد پایین با افزایش سطح استرس، اضطراب و افسردگی مرتبط است. درآمد پایین همچنین ممکن است کسی را از دسترسی به خدمات بهداشت روانی ضروری باز دارد.

بیماری پزشکی

بیماری‌ها، به‌ویژه آن‌هایی که مزمن هستند و فرد را مجبور می‌کنند تا سبک زندگی خود را تنظیم کند، می‌توانند ناراحتی روانی (به‌ویژه افسردگی) ایجاد کنند.

دسترسی ضعیف به خدمات بهداشتی

دسترسی به خدمات بهداشتی با پیامدهای سلامت بلندمدت مثبت مرتبط است. با این حال، زمانی که افراد نتوانند به مراقبت های بهداشتی مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند، ممکن است سلامت جسمی و روانی آنها در نتیجه آسیب ببیند.

عزت نفس ضعیف

داشتن عزت نفس پایین اغلب به این معنی است که شما معتقد نیستید که شایسته شاد بودن یا داشتن روابط مثبت هستید. افرادی که عزت نفس پایینی دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به اختلالات مصرف مواد، اضطراب و افسردگی هستند.

مهارت های اجتماعی ضعیف

داشتن مهارت های اجتماعی ضعیف با احساس تنهایی و افزایش سطح استرس و همچنین بدتر شدن سلامت جسمانی مرتبط است.

نابرابری های اجتماعی

عدم دسترسی به کالاها و خدمات در جامعه بر اساس ویژگی های شخصی مانند سن، جنسیت، مذهب، نژاد، ناتوانی یا دسته بندی اجتماعی دیگر می تواند خطر ابتلا به افسردگی را افزایش دهد.

استفاده از مواد

مصرف مواد با میزان بالای اضطراب، افسردگی و بی خوابی مرتبط است.

بیشتر بخوانید: اگر داری با افسردگی دست و پنجه نرم می کنید این 8 فیلم میتونه بهتون کمک کنه.

تاثیر سلامت روان

وضعیت سلامت روان افراد تأثیر بسزایی بر کیفیت زندگی آنها دارد. مراقبت از سلامت روان به شما این امکان را می دهد که به جامعه خود کمک کنید، با استرس کنار بیایید، روابط با کیفیتی داشته باشید و سلامت جسمی خود را حفظ کنید.
سلامت روان می‌تواند به شما کمک کند تا در تمام جنبه‌های زندگی‌تان به سمت پتانسیل کامل خود کار کنید. بهبود سلامت روان با سلامت جسمانی بهتر نیز مرتبط است. تحقیقات نشان داده است که سلامت روانی مثبت می تواند خطر حملات قلبی و سکته را کاهش دهد.
از سوی دیگر، سلامت روان ضعیف با مسائلی مانند افزایش استرس، مشکلات خواب، سیگار کشیدن و مصرف مواد مرتبط است. اگر سلامت روانی رنج می برید، ممکن است راحت تر احساس غرق شدن کنید، در حفظ روابط دچار مشکل شوید و عزت نفس پایینی را تجربه کنید.

چگونه از نظر روانی سالم بمانیم؟

وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده پیشنهاد می کند که برخی از راه هایی که می توانید سلامت روان را ارتقا دهید و حفظ کنید شامل موارد زیر است.

تمرین فیزیکی

ورزش بدنی می تواند استرس را کاهش دهد و حتی علائم اختلالات اضطرابی و افسردگی را بهبود بخشد. سطح هورمون های استرس در بدن را کاهش می دهد و سطح اندورفین را افزایش می دهد که باعث تنظیم خلق و خو و احساس خوب بودن می شود.
تمرین شما هم لازم نیست سخت باشد. سعی کنید 20 دقیقه پیاده روی کنید و ممکن است متوجه تأثیر آن در پاکسازی و آرامش ذهن خود شوید.

خواب کافی  

نداشتن خواب کافی می تواند سلامت روان را بدتر کند و باعث ناراحتی روانی شود، به ویژه در افرادی که شرایط سلامت روانی موجود دارند. آکادمی پزشکی خواب آمریکا حداقل هفت ساعت در شب را توصیه می کند.
شرایط سلامت روانی می تواند برآورده کردن نیازهای خواب شما را بسیار چالش برانگیز کند، اما راه هایی وجود دارد که می توانید عادات خواب خود را بهبود بخشید.
سعی کنید از یک برنامه خواب ثابت پیروی کنید (هر شب در ساعات مشخصی به رختخواب بروید و از خواب بیدار شوید)، حواس‌پرتی‌هایی مانند استفاده از تلفن خود را قبل از خواب محدود کنید و مطمئن شوید که در طول روز ورزش می‌کنید. اگر کمبود خواب شما باعث ناراحتی روانی می شود، حتما با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی مشورت کنید.

به دیگران کمک کن.

یک مطالعه نشان داد که رفتار کمکی و سایر انواع تعاملات اجتماعی با کاهش استرس و حتی طول عمر بیشتر مرتبط است.

سعی کنید در جامعه خود داوطلب شوید یا حتی در زندگی روزمره خود به افراد کمک کنید. انجام اعمال کوچک محبت آمیز می تواند باعث شود که شما و دریافت کننده سخاوتمندی شما احساس تقویت روحیه و رفاه داشته باشید.

مهارت های مقابله ای را بیاموزید.

یادگیری مکانیسم های مقابله ای سالم برای مدیریت استرس می تواند کمک زیادی به بهبود سلامت روان کند.
برخی از مکانیسم‌های مقابله سازنده عبارتند از دریافت حمایت عاطفی از عزیزان، یافتن شوخ طبعی در زندگی روزمره و اقدام برای بهبود وضعیت. همه چیز در مورد یافتن بهترین کار برای شماست.
در درمان شناختی رفتاری (CBT)، یک درمانگر با بیماران کار می کند تا بهترین مهارت های مقابله ای را برای شرایط منحصر به فرد خود بیابد.

در ارتباط با دیگران بمانید.

تعامل اجتماعی می تواند سطح استرس ما را کاهش دهد، علائم افسردگی را بهبود بخشد و حتی به سلامت جسمی ما کمک کند.

تحقیقات نشان داده است که ارتباط اجتماعی تأثیرات مثبتی بر مقوله‌های سلامتی مانند سرطان، مدیریت وزن، دیابت و بیماری‌های قلبی عروقی دارد.
برای مثال، داشتن تعاملات اجتماعی در محیطی مانند گروه درمانی، ممکن است به ویژه در صورتی که با یک وضعیت سلامت روانی خاص مانند اختلال استرس پس از سانحه یا اختلال خوردن کنار بیایید، مفید باشد.

بیشتر بخوانید: 20 شغل برای افراد مبتلا به افسردگی

چشم انداز مثبت داشته باشید

استفاده از خوش بینی و مثبت اندیشی در زندگی روزمره فواید زیادی برای سلامتی دارد.

یک مطالعه نشان داد که شرکت‌کنندگان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر (GAD) که جایگزین کردن افکار پیامدهای منفی با افکار مثبت را تمرین می‌کردند، در طول زمان نسبت به شرکت‌کنندگانی که نتایج مثبت را تصور نمی‌کردند، نگرانی کمتری داشتند.

سخنی از منوباز

عوامل زیادی وجود دارد که بر سلامت روان و بهزیستی کلی تأثیر می گذارد. عوامل فردی نقش مهمی را ایفا می‌کنند، اما شرایط اجتماعی، محیطی و مالی نیز می‌تواند سلامت روان را افزایش داده یا بدتر کند.
اگر مشکلی دارید، مهم است که به دنبال کمک باشید. اگر برای بهبود سلامت روان خود یا رسیدگی به یک مشکل روانی به کمک نیاز دارید، با یک پزشک یا متخصص سلامت روان صحبت کنید.